PwC ve Tedarik Zinciri İdaresi Derneği (TEDAR), 2021 Yeni Kuşak Satınalma Araştırması’nı Kriz Periyodunda Tedarik İdaresi temasıyla gerçekleştirdi. 7 farklı kesimden iştirakçilerin yer aldığı araştırmaya nazaran; geçtiğimiz yıl tedarik idaresi, işletmeleri en epeyce teslimat mühletleri konusunda zorladı.
PwC ve Tedarik Zinciri İdaresi Derneği (TEDAR) iş birliğiyle gerçekleştirilen Yeni Jenerasyon Satınalma Araştırması’ndan; hem iş dünyası birebir vakitte satınalma başkanları için faydalı ve yönlendirici sonuçlar ortaya çıktı. 7 ana bölümden kuruluşların katıldığı anket çalışması ile şirketlerin satınalma kısımları; organizasyonel yapılanma, karar düzenekleri ve kullanılan teknolojik uygulamalar üzere alanlarda değerlendirildi. İştirakçilere bu yılın teması olan “Kriz Periyodunda Tedarik Yönetimi” ile ilgili sorular da soruldu.
Satınalma sürecinin nasıl geliştiğine ışık tutmayı hedefleyen araştırma; ‘endüstriyel üretim’, ‘enerji, altyapı ve doğal kaynaklar’, ‘taşımacılık ve lojistik’, ‘perakende ve tüketici ürünleri’, ‘otomotiv’, ‘sağlık’, ‘teknoloji, medya ve telekomünikasyon’ dallarından iştirakçilerle gerçekleştirildi.
Pandemi devri, alternatif eser temininin değerini gösterdi
Araştırma, kriz devrinde tedarik idaresinin kuruluşları en çok hangi mevzuda zorladığına da ışık tuttu. İştirakçilerin %70’i tedarik idaresinin işletmeleri en epeyce teslimat müddetlerinde zorladığını belirtirken, onu %68 ile değişken piyasa şartları takip etti. Dış ticaret idaresi ise %16’lık oranla kriz periyodunda işletmeleri en az zorlayan başlık oldu.
İştirakçilerin %74’ü tedarik idaresinin kriz devrine alternatif ürün/hizmet temini konusunda hazır olması gerektiğini belirtti. Covid-19 salgını niçiniyle global ölçekte tedarik idaresinde yaşanan sıra dışı durumlara bakıldığında, alternatif eser ve hizmet temininin son derece kıymetli olduğu görüldü. Tedarik idaresinin krizlere hazırlanması gereken bahisler içinde; değişen arz ve talep istikrarlarına göre stok idaresi %70 ile ikinci, kaynak bulma ve tedarik stratejileri %58 ile üçüncü sırada yer aldı. Dış ticaret idaresi ise %9 ile en son sırada.
PwC Türkiye Danışmanlık Hizmetleri Şirket Ortağı ve Tedarik Zinciri Hizmetleri Başkanı Dr. İsmail Karakış, araştırmanın sonuçlarını şöyleki kıymetlendirdi: “Pandemi sürecinde tedarik zincirinde yaşanan krizlerin işletmeler üzerinde büyük tesirleri oldu. Şirketlerin alternatifli tedarik zincirleri kurgularken, bu tedarik yapılarının esnek ve dirençli olmasının kritik değerde olduğunu gördük. Araştırmaya katılanların %78’ine nazaran satınalma kısmı, stratejik bir değere sahip. Kuruluşların finansallarına tesiri olan bir kısım. Bu oranın geçen yılkine fazlaca yakın oluşu, bu mevzunun gelişime açık olduğunu gösteriyor. Ülkemizdeki satınalma ünitelerinin organizasyonel yapılanma konusunda gelişim alanı olduğu da epey açık. Ayrıyeten maliyetlerin düşürülmesi, bugün ve yakın gelecekte birinci öncelikli mevzular olarak karşımıza çıkmakla birlikte satınalma karar düzeneklerinde yer alan kriterler ortasına bu yıl birinci sefer pandemi sürecindeki gelişmelerin de tesiri olarak değerlendirebileceğimiz doğrultuda etrafa hassaslık ve toplumsal sorumluluk kriteri %2’lik bir hisseyle ayrışarak girmiş durumda. Araştırmaya katılan kuruluşların %62’sinde rol ve sorumlulukları açıkça tanımlanmış bir kriz müdahale takımının bulunmaması, muhtemel yeni krizlere karşı kırılganlık riskini ortaya koyuyor.”
Araştırmadan başka değerli satır başları şu biçimde:
– Araştırmaya katılan kuruluşların yalnızca %24’ünde kategori bazlı stratejik ve operasyonel satınalma yapısı mevcut. Geçtiğimiz yıla göre bu oranda %1’lik düzgünleştirme görülse de bu gelişmeye açık bir alan.
– Satınalma departmanlarının %33’ü Genel Müdür Yardımcısı /(CPO) düzeyinde yönetiliyor ve %65’i Genel Müdür / İdare Konseyi Başkanı’na raporluyor. Bu oranlar, geçen yıl sırasıyla %17 ve %51’di. Geçtiğimiz yılın neticeleriyla karşılaştırıldığında, bu sene müspet tarafta bir güzelleşme göze çarpıyor.
– İştirakçi kuruluşların yalnızca %51’inde satınalma operasyonuna ait tarifli ve belli net bir müddetç bulunuyor. Bu oran geçtiğimiz yıl %44’tü. Bu mevzuda da düzgünleşme kelam konusu.
– İştirakçi kuruluşların büyük çoğunluğunda (%62) rol ve sorumlulukları açıkça tanımlanmış bir kriz müdahale grubu bulunmuyor.
– İştirakçi kuruluşların %37’sinde nizamlı olarak gözden geçirilen, gerektiğinde güncellenen ve test edilen bir kriz müdahale planı bulunuyor.
– Her dört şirketten biri (%25) mümkün bir krizde tedarik idaresi operasyon modeli için stratejinin etkileneceğini öngörüyor.
PwC ve Tedarik Zinciri İdaresi Derneği (TEDAR) iş birliğiyle gerçekleştirilen Yeni Jenerasyon Satınalma Araştırması’ndan; hem iş dünyası birebir vakitte satınalma başkanları için faydalı ve yönlendirici sonuçlar ortaya çıktı. 7 ana bölümden kuruluşların katıldığı anket çalışması ile şirketlerin satınalma kısımları; organizasyonel yapılanma, karar düzenekleri ve kullanılan teknolojik uygulamalar üzere alanlarda değerlendirildi. İştirakçilere bu yılın teması olan “Kriz Periyodunda Tedarik Yönetimi” ile ilgili sorular da soruldu.
Satınalma sürecinin nasıl geliştiğine ışık tutmayı hedefleyen araştırma; ‘endüstriyel üretim’, ‘enerji, altyapı ve doğal kaynaklar’, ‘taşımacılık ve lojistik’, ‘perakende ve tüketici ürünleri’, ‘otomotiv’, ‘sağlık’, ‘teknoloji, medya ve telekomünikasyon’ dallarından iştirakçilerle gerçekleştirildi.
Pandemi devri, alternatif eser temininin değerini gösterdi
Araştırma, kriz devrinde tedarik idaresinin kuruluşları en çok hangi mevzuda zorladığına da ışık tuttu. İştirakçilerin %70’i tedarik idaresinin işletmeleri en epeyce teslimat müddetlerinde zorladığını belirtirken, onu %68 ile değişken piyasa şartları takip etti. Dış ticaret idaresi ise %16’lık oranla kriz periyodunda işletmeleri en az zorlayan başlık oldu.
İştirakçilerin %74’ü tedarik idaresinin kriz devrine alternatif ürün/hizmet temini konusunda hazır olması gerektiğini belirtti. Covid-19 salgını niçiniyle global ölçekte tedarik idaresinde yaşanan sıra dışı durumlara bakıldığında, alternatif eser ve hizmet temininin son derece kıymetli olduğu görüldü. Tedarik idaresinin krizlere hazırlanması gereken bahisler içinde; değişen arz ve talep istikrarlarına göre stok idaresi %70 ile ikinci, kaynak bulma ve tedarik stratejileri %58 ile üçüncü sırada yer aldı. Dış ticaret idaresi ise %9 ile en son sırada.
PwC Türkiye Danışmanlık Hizmetleri Şirket Ortağı ve Tedarik Zinciri Hizmetleri Başkanı Dr. İsmail Karakış, araştırmanın sonuçlarını şöyleki kıymetlendirdi: “Pandemi sürecinde tedarik zincirinde yaşanan krizlerin işletmeler üzerinde büyük tesirleri oldu. Şirketlerin alternatifli tedarik zincirleri kurgularken, bu tedarik yapılarının esnek ve dirençli olmasının kritik değerde olduğunu gördük. Araştırmaya katılanların %78’ine nazaran satınalma kısmı, stratejik bir değere sahip. Kuruluşların finansallarına tesiri olan bir kısım. Bu oranın geçen yılkine fazlaca yakın oluşu, bu mevzunun gelişime açık olduğunu gösteriyor. Ülkemizdeki satınalma ünitelerinin organizasyonel yapılanma konusunda gelişim alanı olduğu da epey açık. Ayrıyeten maliyetlerin düşürülmesi, bugün ve yakın gelecekte birinci öncelikli mevzular olarak karşımıza çıkmakla birlikte satınalma karar düzeneklerinde yer alan kriterler ortasına bu yıl birinci sefer pandemi sürecindeki gelişmelerin de tesiri olarak değerlendirebileceğimiz doğrultuda etrafa hassaslık ve toplumsal sorumluluk kriteri %2’lik bir hisseyle ayrışarak girmiş durumda. Araştırmaya katılan kuruluşların %62’sinde rol ve sorumlulukları açıkça tanımlanmış bir kriz müdahale takımının bulunmaması, muhtemel yeni krizlere karşı kırılganlık riskini ortaya koyuyor.”
Araştırmadan başka değerli satır başları şu biçimde:
– Araştırmaya katılan kuruluşların yalnızca %24’ünde kategori bazlı stratejik ve operasyonel satınalma yapısı mevcut. Geçtiğimiz yıla göre bu oranda %1’lik düzgünleştirme görülse de bu gelişmeye açık bir alan.
– Satınalma departmanlarının %33’ü Genel Müdür Yardımcısı /(CPO) düzeyinde yönetiliyor ve %65’i Genel Müdür / İdare Konseyi Başkanı’na raporluyor. Bu oranlar, geçen yıl sırasıyla %17 ve %51’di. Geçtiğimiz yılın neticeleriyla karşılaştırıldığında, bu sene müspet tarafta bir güzelleşme göze çarpıyor.
– İştirakçi kuruluşların yalnızca %51’inde satınalma operasyonuna ait tarifli ve belli net bir müddetç bulunuyor. Bu oran geçtiğimiz yıl %44’tü. Bu mevzuda da düzgünleşme kelam konusu.
– İştirakçi kuruluşların büyük çoğunluğunda (%62) rol ve sorumlulukları açıkça tanımlanmış bir kriz müdahale grubu bulunmuyor.
– İştirakçi kuruluşların %37’sinde nizamlı olarak gözden geçirilen, gerektiğinde güncellenen ve test edilen bir kriz müdahale planı bulunuyor.
– Her dört şirketten biri (%25) mümkün bir krizde tedarik idaresi operasyon modeli için stratejinin etkileneceğini öngörüyor.