ABD’li oyuncu Angelina Jolie‘nin, Birleşmiş Milletler (BM) Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) Güzel Niyet Elçiliği misyonundan ayrılacağını duyduğunuzda siz ne hissettiniz bilemem ancak ben sevindim doğrusunu isterseniz. Âlâ Niyet Elçiliği denen olguya fazlaca kıymet verdiğimden değil, lakin Jolie’nin göründüğü her bölgeye çabucak sonrasında ABD operasyonları düzenlenmesinden ötürü artık bir “işaret fişeği” olarak karşımızda duramayacak oluşuna sevindim. Onun direkt dahli yoktur tahminen lakin nerede uzunluk gösterdiyse orası karıştı daima.
Ha, bu ortada Angelina Birleşmiş Milletler Yeterli Niyet Elçisi ya da resmi bir ünlü sözcü değil. Tersine, o tam teşekküllü bir diplomat. 2010 yılında Mülteciler Yüksek Komiserliği onu özel elçisi yapmıştı. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği’ni dünyanın dört bir yanındaki başka diplomatlara, hükümetlere, yetkililere karşı o temsil ediyordu.
Kaye ile başlamıştı
Şu Âlâ Niyet Elçiliği dedikleri aslında toplumda, -özellikle tanınan sanatta- ünlenmiş bireylerin kimi toplumsal çalışmalarda o ünlerinden yararlanmak. Bir devirlerin en ünlü ABD’li şovmenlerinden Dane Kaye’in BM Çocuk Fonu (UNICEF) için 1954’de Âlâ Niyet Elçisi seçilmesiyle başlamıştı. Audrey Hepburn de vardı sanırım, bir devrin dünyaca ünlü çocuk yıldızı Shirley Temple da alışılmış. Angelina Jolie’ye kadar gelindi işte. BM’nin 190’a yakın Âlâ Niyet Elçisi var hala. Kofi Annan’ın Genel Sekreterliği sırasında sayı 400’u bulmuştu dendiğini anımsıyorum.
Berbat örnekler
Kaye, Hepburn, Temple üstlendikleri misyonu layıkıyla yaptılar denir. daha sonrası için tıpkı şeyi söylemek güç. Jolie âlâ bir seçim miydi bilemem lakin makus denebilecek örnekler var bu konumu üstüne alanler içinde. Budist olduğunu her insanın bildiği Richard Gere’in 1990’larda Âlâ Niyet Elçisi olarak atandığında Tibet’ten bihaber oluşu hatırlardadır. Christina Aguilera da yaptığı bir gafla anılır. BM Dünya Besin Programı’nın Açlıkla Çaba Uygun Niyet Elçisi olarak gittiği Ruanda’dan “savaş ülkesi” diye kelam edince kıyamet kopmuştu. Zira 800 bin kişinin öldüğü bir iç savaş hayatıştı ülke fakat şu anda Afrika’nın en gelişmiş ülkesi durumunda. BM ismine cinsel yolla bulaşan hastalılar hakkında konuşturulmak üzere bakılırsavlendirilen Spice Girls kümesinden Geri Haliwell’den de pek şad kalınmamıştı. Yani bu “elçilerin” hayli da mevzu üzerinde eğitilmedikleri ortada.
Jolie fazlaca kalp kırdı
Bir Uygun Niyet Elçisi’ne yakışmayacak yanlışları oldu Angelina Jolie’nin. Emperyalistlerin Yugoslavya’yı parçalamalarının akabinde 1990’larda yaşanan Bosna Savaşı’nda yaptığının affedilir yanı yok. Bosnalı bir küme mağdur bayan Birleşmiş Milletler’e bir mektup yazarak, Jolie’nin “iyi niyet elçisi” statüsünü hak etmediğini öne sürmüştü.
Jolie, Müslüman bir bayan ile Sırp bir erkek içinde geçen bir aşk kıssasını bahis alan, birinci direktörlük denemesi de olan bir sinemasında Bosnalı bir tecavüz kurbanı hanımın Sırp tecavüzcüsüne aşık olduğu sahnelere de yer vermişti. Gerçek hayatta olmayacak şey değil alışılmış bu, mümkün, lakin en azından kurguda bir bayan tecavüzcüsüne aşık olacak kadar zayıf yansıtılmamalıydı. Jolie tenkitlere, sinemada tecavüz sahnesi yok diye karşılık verdi. halbuki kimse tecavüz sahnesi var dememişti. Kelam konusu “aşk”a itiraz vardı. Uygun Niyet Elçisi tavrını sürdürdü, yansılar üzerine Bosna’ya da giremediği için sineması Macaristan’da tamamladı. halbuki acılar Bosna’da yaşanmıştı.
Niyet uygun lakin sakıncalı
Toplumda tanınmış tanınan sanatkarların bir iletisi yaymalarında fayda var üzere görülüyor evvela. Bu her vakit yanlışsız değil. Jolie’nin ziyaret ettiği ülkeleri anımsayın yalnızca, oralarda verilen imaj açlıkla, yoksullukla çabanın karmaşıklığını çok kolaylaştırıyor. Yani BM’nin değer verdiği yoksulluk, açlık üzere bahisleri Jolie yardımıyla önemsemek nitekim verilen çabayı kolaymış üzere gösteriyor.
Ayrıca Güzel Niyet Elçisi yıldızların ünü, yoksulluğun, açlığın, eşitsizliğin gerçek niçinlerinin görülmesini de önlüyor. Hepsinin batılı olması da bilhassa Afrika sözkonusu olduğunda bu kıtanın batının hayırseverliğine muhtaç olduğu algısını uyandırıyor.
Astarı yüzünden pahalı
Dikkat çekmeyen bir öteki tarafı daha var durumun. Elçiler istekli olarak çalışsalar da onlara yapılan harcamalar astronomik ölçülere ulaşabiliyor. Bu niçinle 2006 yılında, BM’nin bağımsız bir dış kontrol organı olan Ortak Kontrol Ünitesi, elçilerin sayısının “rasyonelleştirilmesini”, hizmetlerinin iki yıllık bir süre ile sonlandırılmasını önermişti. Âlâ Niyet Elçilerinin seyahatlerini kendilerinin finanse etmesini de olağan.
Angelina Jolie, bu Uygun Niyet elçilerinin en politik olanıydı. BM’de ABD bedellerinin öne çıkarılmasında rolü oldu. Gittiği yerlerin birçoklarına onun ziyaretinden daha sonra askeri operasyonlar düzenlendi.
Saldırganlardan evvel o giderdi maksada.
Dedim ya İşaret Fişeği’ydi işte.
Ha, bu ortada Angelina Birleşmiş Milletler Yeterli Niyet Elçisi ya da resmi bir ünlü sözcü değil. Tersine, o tam teşekküllü bir diplomat. 2010 yılında Mülteciler Yüksek Komiserliği onu özel elçisi yapmıştı. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği’ni dünyanın dört bir yanındaki başka diplomatlara, hükümetlere, yetkililere karşı o temsil ediyordu.
Kaye ile başlamıştı
Şu Âlâ Niyet Elçiliği dedikleri aslında toplumda, -özellikle tanınan sanatta- ünlenmiş bireylerin kimi toplumsal çalışmalarda o ünlerinden yararlanmak. Bir devirlerin en ünlü ABD’li şovmenlerinden Dane Kaye’in BM Çocuk Fonu (UNICEF) için 1954’de Âlâ Niyet Elçisi seçilmesiyle başlamıştı. Audrey Hepburn de vardı sanırım, bir devrin dünyaca ünlü çocuk yıldızı Shirley Temple da alışılmış. Angelina Jolie’ye kadar gelindi işte. BM’nin 190’a yakın Âlâ Niyet Elçisi var hala. Kofi Annan’ın Genel Sekreterliği sırasında sayı 400’u bulmuştu dendiğini anımsıyorum.
Berbat örnekler
Kaye, Hepburn, Temple üstlendikleri misyonu layıkıyla yaptılar denir. daha sonrası için tıpkı şeyi söylemek güç. Jolie âlâ bir seçim miydi bilemem lakin makus denebilecek örnekler var bu konumu üstüne alanler içinde. Budist olduğunu her insanın bildiği Richard Gere’in 1990’larda Âlâ Niyet Elçisi olarak atandığında Tibet’ten bihaber oluşu hatırlardadır. Christina Aguilera da yaptığı bir gafla anılır. BM Dünya Besin Programı’nın Açlıkla Çaba Uygun Niyet Elçisi olarak gittiği Ruanda’dan “savaş ülkesi” diye kelam edince kıyamet kopmuştu. Zira 800 bin kişinin öldüğü bir iç savaş hayatıştı ülke fakat şu anda Afrika’nın en gelişmiş ülkesi durumunda. BM ismine cinsel yolla bulaşan hastalılar hakkında konuşturulmak üzere bakılırsavlendirilen Spice Girls kümesinden Geri Haliwell’den de pek şad kalınmamıştı. Yani bu “elçilerin” hayli da mevzu üzerinde eğitilmedikleri ortada.
Jolie fazlaca kalp kırdı
Bir Uygun Niyet Elçisi’ne yakışmayacak yanlışları oldu Angelina Jolie’nin. Emperyalistlerin Yugoslavya’yı parçalamalarının akabinde 1990’larda yaşanan Bosna Savaşı’nda yaptığının affedilir yanı yok. Bosnalı bir küme mağdur bayan Birleşmiş Milletler’e bir mektup yazarak, Jolie’nin “iyi niyet elçisi” statüsünü hak etmediğini öne sürmüştü.
Jolie, Müslüman bir bayan ile Sırp bir erkek içinde geçen bir aşk kıssasını bahis alan, birinci direktörlük denemesi de olan bir sinemasında Bosnalı bir tecavüz kurbanı hanımın Sırp tecavüzcüsüne aşık olduğu sahnelere de yer vermişti. Gerçek hayatta olmayacak şey değil alışılmış bu, mümkün, lakin en azından kurguda bir bayan tecavüzcüsüne aşık olacak kadar zayıf yansıtılmamalıydı. Jolie tenkitlere, sinemada tecavüz sahnesi yok diye karşılık verdi. halbuki kimse tecavüz sahnesi var dememişti. Kelam konusu “aşk”a itiraz vardı. Uygun Niyet Elçisi tavrını sürdürdü, yansılar üzerine Bosna’ya da giremediği için sineması Macaristan’da tamamladı. halbuki acılar Bosna’da yaşanmıştı.
Niyet uygun lakin sakıncalı
Toplumda tanınmış tanınan sanatkarların bir iletisi yaymalarında fayda var üzere görülüyor evvela. Bu her vakit yanlışsız değil. Jolie’nin ziyaret ettiği ülkeleri anımsayın yalnızca, oralarda verilen imaj açlıkla, yoksullukla çabanın karmaşıklığını çok kolaylaştırıyor. Yani BM’nin değer verdiği yoksulluk, açlık üzere bahisleri Jolie yardımıyla önemsemek nitekim verilen çabayı kolaymış üzere gösteriyor.
Ayrıca Güzel Niyet Elçisi yıldızların ünü, yoksulluğun, açlığın, eşitsizliğin gerçek niçinlerinin görülmesini de önlüyor. Hepsinin batılı olması da bilhassa Afrika sözkonusu olduğunda bu kıtanın batının hayırseverliğine muhtaç olduğu algısını uyandırıyor.
Astarı yüzünden pahalı
Dikkat çekmeyen bir öteki tarafı daha var durumun. Elçiler istekli olarak çalışsalar da onlara yapılan harcamalar astronomik ölçülere ulaşabiliyor. Bu niçinle 2006 yılında, BM’nin bağımsız bir dış kontrol organı olan Ortak Kontrol Ünitesi, elçilerin sayısının “rasyonelleştirilmesini”, hizmetlerinin iki yıllık bir süre ile sonlandırılmasını önermişti. Âlâ Niyet Elçilerinin seyahatlerini kendilerinin finanse etmesini de olağan.
Angelina Jolie, bu Uygun Niyet elçilerinin en politik olanıydı. BM’de ABD bedellerinin öne çıkarılmasında rolü oldu. Gittiği yerlerin birçoklarına onun ziyaretinden daha sonra askeri operasyonlar düzenlendi.
Saldırganlardan evvel o giderdi maksada.
Dedim ya İşaret Fişeği’ydi işte.