Beyaz Saray, ABD Lideri Joe Biden’ın 24 Nisan 1915 olaylarının 107’nci yılına ait yaptığı açıklamayı paylaştı.
Açıklamanın birinci kelamlarında “24 Nisan 1915’te Osmanlı otoriteleri Ermeni entelektüelleri ve cemaat başkanlarını tutuklandı. bu biçimdece 20’inci yüzyıldaki en berbat vahşetlerden biri olan Ermeni soykırımı başladı” sözlerine yer verildi.
Biden, “Ermeni soykırımını hatırlarken, nefretin her formundaki çürütücü tesirine karşı tetikte olma kelamımızı yeniliyoruz. Kendimizi dünyada yara izleri bırakan vahşetlere karşı ses çıkarmak ve durdurmaya bir daha adıyoruz. ‘Büyük felakette’ (Meds Yeghern) kaybedilenlerin yasını tutarken düzgünleşme ve daha düzgününü inşa etme, çocuklarımız için daha barışçıl bir dünya eforlarımızı ikiye katlayalım” dedi.
Çavuşoğlu: İki yüzlü
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise Biden’ın açıklamalarına reaksiyon göstererek, “Bazı batılı başkanlar son günlerde ‘soykırımın’ lakin mahkeme sonucuyla tespit edilebileceğini savunuyor. Doğru! Tıpkı şahısların, yetkili bir mahkeme sonucu olmadan #1915 olayları için ‘soykırım’ sözünü siyasi saiklerle kullanmaları ise iki yüzlülüklerinin en bariz örneğidir” dedi.
Dışişleri’nden kınama
Dışişleri Bakanlığı tarafınca yapılan açıklamada ise, “1915 olayları konusunda tarihi olgularla ve milletlerarası hukukla bağdaşmayan açıklamaların geçerliliği bulunmamaktadır. Buna ABD Lideri Biden’ın 2021 yılında yaptığı yanlışın yineı niteliğindeki bugünkü bahtsız beyanı da dahildir. Siyasi saiklerle tarihi gerçekleri çarpıtan, bu tıp açıklamaları ve kararları reddediyor, bu yanlışta ısrar edenleri kınıyoruz.
Tarihten hasımlık çıkarmaktan öbür emele hizmet etmeyen tek taraflı ve seçici yaklaşımlar ahlaken problemli, siyaseten arka niyetlidir. İnsani ve vicdani duruş, etnik ve dini ayrım gözetmeksizin o devirde yaşanan tüm acıların anılmasını gerektirir. Türkiye, Ermeniler dahil tüm Osmanlı nüfusunun yaşadığı acıları hürmetle anmaktadır. Bu acıları siyasete gereç yapma teşebbüslerini reddediyoruz.
Türkiye, 1915 olayları üzere tarihin tartışmalı devirlerinin önyargısız halde, bilimsel ve türel temeller çerçevesinde araştırılması ve adil bir hafızaya ulaşılması gerektiği görüşündedir. Bu anlayışla Türkiye, Ortak Tarih Kurulu kurulmasını önermiş, arşivlerini açmıştır.
Türkiye, bölgesinde ve dünyada barış ve istikrarın hakim olması, işbirliği ruhunun öne çıkması için uğraş göstermektedir. Ermenistan’la başlatılan olağanlaşma teşebbüsü bu anlayışın bir öteki tezahürüdür.”
AKP Sözcüsü Çelik: hiç bir temeli yok
AKP Sözcüsü Ömer Çelik yaptığı açıklamada, “ABD Lideri Biden’ın açıklaması tarihi ve hukuksal desteklerden mahrumdur. Soykırım iftirasını dal haline getiren lobileri mutlu etmeyi amaçlayan açıklamasının hiç bir temeli olmadığını söz ediyoruz” dedi.
Ne olmuştu?
ABD Lideri Biden 2021’de yaptığı 24 Nisan açıklamasında da “soykırım” sözünü kullanmıştı. Türkiye’de iktidar ve muhalefetten Biden’ın soykırım açıklamasına reaksiyonlar yöneltmişti.
Açıklamanın birinci kelamlarında “24 Nisan 1915’te Osmanlı otoriteleri Ermeni entelektüelleri ve cemaat başkanlarını tutuklandı. bu biçimdece 20’inci yüzyıldaki en berbat vahşetlerden biri olan Ermeni soykırımı başladı” sözlerine yer verildi.
Biden, “Ermeni soykırımını hatırlarken, nefretin her formundaki çürütücü tesirine karşı tetikte olma kelamımızı yeniliyoruz. Kendimizi dünyada yara izleri bırakan vahşetlere karşı ses çıkarmak ve durdurmaya bir daha adıyoruz. ‘Büyük felakette’ (Meds Yeghern) kaybedilenlerin yasını tutarken düzgünleşme ve daha düzgününü inşa etme, çocuklarımız için daha barışçıl bir dünya eforlarımızı ikiye katlayalım” dedi.
Çavuşoğlu: İki yüzlü
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise Biden’ın açıklamalarına reaksiyon göstererek, “Bazı batılı başkanlar son günlerde ‘soykırımın’ lakin mahkeme sonucuyla tespit edilebileceğini savunuyor. Doğru! Tıpkı şahısların, yetkili bir mahkeme sonucu olmadan #1915 olayları için ‘soykırım’ sözünü siyasi saiklerle kullanmaları ise iki yüzlülüklerinin en bariz örneğidir” dedi.
Dışişleri’nden kınama
Dışişleri Bakanlığı tarafınca yapılan açıklamada ise, “1915 olayları konusunda tarihi olgularla ve milletlerarası hukukla bağdaşmayan açıklamaların geçerliliği bulunmamaktadır. Buna ABD Lideri Biden’ın 2021 yılında yaptığı yanlışın yineı niteliğindeki bugünkü bahtsız beyanı da dahildir. Siyasi saiklerle tarihi gerçekleri çarpıtan, bu tıp açıklamaları ve kararları reddediyor, bu yanlışta ısrar edenleri kınıyoruz.
Tarihten hasımlık çıkarmaktan öbür emele hizmet etmeyen tek taraflı ve seçici yaklaşımlar ahlaken problemli, siyaseten arka niyetlidir. İnsani ve vicdani duruş, etnik ve dini ayrım gözetmeksizin o devirde yaşanan tüm acıların anılmasını gerektirir. Türkiye, Ermeniler dahil tüm Osmanlı nüfusunun yaşadığı acıları hürmetle anmaktadır. Bu acıları siyasete gereç yapma teşebbüslerini reddediyoruz.
Türkiye, 1915 olayları üzere tarihin tartışmalı devirlerinin önyargısız halde, bilimsel ve türel temeller çerçevesinde araştırılması ve adil bir hafızaya ulaşılması gerektiği görüşündedir. Bu anlayışla Türkiye, Ortak Tarih Kurulu kurulmasını önermiş, arşivlerini açmıştır.
Türkiye, bölgesinde ve dünyada barış ve istikrarın hakim olması, işbirliği ruhunun öne çıkması için uğraş göstermektedir. Ermenistan’la başlatılan olağanlaşma teşebbüsü bu anlayışın bir öteki tezahürüdür.”
AKP Sözcüsü Çelik: hiç bir temeli yok
AKP Sözcüsü Ömer Çelik yaptığı açıklamada, “ABD Lideri Biden’ın açıklaması tarihi ve hukuksal desteklerden mahrumdur. Soykırım iftirasını dal haline getiren lobileri mutlu etmeyi amaçlayan açıklamasının hiç bir temeli olmadığını söz ediyoruz” dedi.
Ne olmuştu?
ABD Lideri Biden 2021’de yaptığı 24 Nisan açıklamasında da “soykırım” sözünü kullanmıştı. Türkiye’de iktidar ve muhalefetten Biden’ın soykırım açıklamasına reaksiyonlar yöneltmişti.