Independent Türkçe’nin haberine göre; Avrupa, yazın rekor kıran sıcak hava dalgasının akabinde bu defa de kış aylarında olağanın üzerindeki hava sıcaklıklarıyla karşı karşıya kaldı. Almanya’dan Fransa’ya ve Çek Cumhuriyeti’ne kadar, Avrupa’nın en ünlü kayak merkezlerinin yamaçları yapay karla örtüldü.
Yapay karı yer yer yeşil ve kahverengi çıkıntılar bölüyor. Bu durum Avrupa ekosistemine ziyan verirken, ulaşımda ve altyapıda da önemli aksaklıkları birlikteinde getirebilecek bir tesir olarak görülüyor.
Yazın daha az su manasına geliyor
İsviçre Federal Orman, Kar ve Peyzaj Araştırma Enstitüsü’nden buzulbilimci Daniel Farinotti, “Kar, su döngüsünde kıymetli bir rol oynuyor. Suyu belirli bir süre tuttuğu için kardaki su çabucak akmaz. İlkbahar ve yaz aylarında akmaya başlıyor” dedi.
Sadece karın çözünmesiyle ortaya çıkan su, etraftaki göllere, ırmaklara ve yer altı sularına doluyor. Öteki bir deyişle kar bir tıp depolama aracı nazaranvi görüyor. Bu yüzden daha az kar, ilerleyen vakit içinderda daha az su manasına geliyor.
Buna Avrupa’nın en kıymetli su yollarından biri olan Ren Irmağı de dahil
Karsızlık hem nakliye tıpkı vakitte güç üretimi için berbat durumlar oluşturuyor. Uzmanlara nazaran buzullardaki şiddetli erimeye kar yağışının olmaması da eklenince Ren Irmağı’ndaki su düzeyleri güzelce azalabilir.
Öte yandan, İsviçre Alplerinde başlayıp, Lihtenştayn ve Fransa hudutlarından Almanya ve Hollanda topraklarından geçtikten daha sonra Rotterdam’da Kuzey Denizi’ne dökülen bu ırmak, yük nakliyeciliğinde da büyük rol üstleniyor. Uzmanlar, gelecekte yük gemilerinin önemli biçimde arızalanabileceği ihtarında bulunuyor.
Su tasarrufu gündeme gelecek
Bunun yanı sıra yaz ayları yaklaşırken Avrupa’nın en değerli gündemlerinden biri su tasarrufu olabilir.İtalya’daki Eurac Research’ten iklimbilimci Marc Zebisch, kışın yağmur suyunu toplayan yapay depolama havzalarının artırılması gerekebileceği belirtiyor. Çünkü bunların kar yağışındaki azalmanın niye olacağı su yetersizliğini telafi etmesi gerekiyor. Lakin daha fazla depolama havzası açmak için doğal etrafın değiştirilmesi gerekeceği belirtiliyor. Bilhassa ormanlık alanların tahribatı iklim krizinin tesirlerini daha da şiddetlendireceği için bu seçenek riskli üzere görünüyor.
Araştırmacı, bu niçinle “Kuraklık riski arttığında elimizden geldiğince su tasarrufu yapmalıyız” tabirlerini kullanıyor.
Zebisch’e bakılırsa Güney Alpler’deki tarım faaliyetleri için hala hayli fazla su israf ediliyor. Bu yüzden bölgede daha yenilikçi sulama teknolojilerine geçilmesi ve gerekirse öteki cinsten tarım mamüllerinin tercih edilmesi düşünülüyor.
Avusturya’daki Innsbruck Üniversitesi’nden coğrafyacı ve turizm araştırmacısı Robert Steiger, çiftçilerin gelecekte daha kuru bir ortamda ne çeşit mahsullerin yetiştirilebileceğini düşünmeleri gerektiğini söyleyerek; “Örneğin, İtalya’nın Po vadisinde, fazlaca fazla su gerektirdiği için hayli daha az pirinç yetiştirmeyi tercih ettiler” dedi.
Po vadisi geçen yaz neredeyse büsbütün kurumanın eşiğine gelmişti. Ülke geçen kış kar ve yağmur kıtlığıyla da uğraş etti. Bu durum Po ırmağındaki su düzeylerinin çarpıcı formda düşmesine yol açmıştı.
Heyelan riski de artıyor
Kar yağışının azalmasından sadece vadiler değil, dağlar da olumsuz etkileniyor. Uzmanlar, kar yağışının yerini şiddetli yağmurlara bırakmasıyla heyelan riskinin arttığını belirtiyor. Zürih Teknik Üniversitesi’den Daniel Farinotti’ye bakılırsa, kar yağmadıkça ekosistemler de değişiyor.
Yılın muhakkak vakit içinderında kar yağışına alışkın ekosistemler bulunuyor. Bunlar farklı bir hayvan popülasyonuna sahip olabilir zira öbür çeşitler göç ediyor.
‘Nem bitkiler için fazlaca kıymetli bir tesire sahip’
Eriyen karlar, dağ topraklarını yağmur suyundan daha uzun müddet nemli tutuyor. Zira bu türlü su, uzun bir süre boyunca kademeli olarak salınıyor. Bu nemin, ilkbaharda bitkilerin büyümesi için fazlaca değerli bir tesire sahip olduğu belirtiliyor.
Su kıtlığı ayrıyeten, bitkiler için ziyanlı böceklerin nüfusunun patlamasına niye olabilir. Gerçekten uzmanlar, Avusturya’nın batısındaki Tirol’de kabuk böceği istilalarının arttığını belirtiyor. Bu böcekler, kuru ağaç kabuklarının içinde daha rahat yol alabiliyor.
Yapay kar yahut muşambalar gerçeğinin yerini meblağ mı?
Kar beraberinde beyaz rengiyle Güneş ışığını uzaya geri yansıttığı için bulunduğu bölgenin soğuk kalmasını da sağlıyor. Bu yansıtma özelliğinin yokluğunda buzulların erime suratı da artıyor. Örneğin, Kuzey İtalya’daki Presena buzulu 1993’ten beri hacminin üçte birinden çoksını kaybetmiş durumda.
Alp buzlarını sıcaklıktan korumak isteyen İtalyanlar, son senelerda buz kütlelerini büyük ve yansıtıcı muşambalarla kaplamaya başladı.İtalya’nın ve Avrupa’nın biroldukça bölgesinde emekçiler, binlerce metre yükseklikteki alanları örtmek için uzun şeritler halindeki muşambaları her yıl seriyor ve rüzgarda hareket etmemeleri için de kum torbaları yerleştiriyor.
Yapay kar üretmek için epeyce su ve güç gerekiyor
Öte yandan bu muşambaları kaldırmak ve akabinde tekrar çıkarmak haftalarca sürüyor. Ayrıyeten, uzmanlar muşambaların etrafa mikroplastikler saldığını belirtiyor. Bu da etraf kirliliğini uzun vadede daha da şiddetlendirebilir.
Benzer biçimde yapay kar üretmek epey fazla güç ve su gerektiriyor. Ayrıyeten iklim krizi niçiniyle yakında biroldukca bölge yapay karı tutmak için bile fazla sıcak olacak.
Türkiye’de durum nasıl?
Türkiye’de de son 52 yılın en sıcak aralık ayı geride kalırken, yağışın olmaması çiftçinin üretimini ve baraj doluluk oranlarını azaltmış durumda. Hava sıcaklığı neredeyse her bölgede mevsim normallerinin üzerinde seyrediyor. Akdeniz ve Marmara bölgelerinde birtakım ağaçlar çiçek açarken, oldukçatan ortadan kaybolması gereken bir dizi böcek çeşidi hala uçuşuyor.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün “2022 Yılı Aralık Ayı Alansal Yağış Raporu”na nazaran, yağışlar Marmara’da yüzde 61, Ege’de yüzde 57, Akdeniz’de yüzde 64, İç Anadolu’da yüzde 59, Karadeniz’de yüzde 19, Doğu Anadolu’da yüzde 74 ve Güneydoğu Anadolu’da yüzde 59 azaldı.
Meteoroloji Mühendisi Fırat Çukurçayır, Türkiye’de mevsimsel geçişlerin epey süratli değişmeye başladığını ve mevsim tariflerinin tekrar yapılabileceğini söylüyor.
Gazete Duvar’a konuşan Çukurçayır, “Bizim coğrafyamız her sene biraz daha güneye kayıyor, onların şartlarını yaşıyoruz” diyor.
Yapay karı yer yer yeşil ve kahverengi çıkıntılar bölüyor. Bu durum Avrupa ekosistemine ziyan verirken, ulaşımda ve altyapıda da önemli aksaklıkları birlikteinde getirebilecek bir tesir olarak görülüyor.
Yazın daha az su manasına geliyor
İsviçre Federal Orman, Kar ve Peyzaj Araştırma Enstitüsü’nden buzulbilimci Daniel Farinotti, “Kar, su döngüsünde kıymetli bir rol oynuyor. Suyu belirli bir süre tuttuğu için kardaki su çabucak akmaz. İlkbahar ve yaz aylarında akmaya başlıyor” dedi.
Sadece karın çözünmesiyle ortaya çıkan su, etraftaki göllere, ırmaklara ve yer altı sularına doluyor. Öteki bir deyişle kar bir tıp depolama aracı nazaranvi görüyor. Bu yüzden daha az kar, ilerleyen vakit içinderda daha az su manasına geliyor.
Buna Avrupa’nın en kıymetli su yollarından biri olan Ren Irmağı de dahil
Karsızlık hem nakliye tıpkı vakitte güç üretimi için berbat durumlar oluşturuyor. Uzmanlara nazaran buzullardaki şiddetli erimeye kar yağışının olmaması da eklenince Ren Irmağı’ndaki su düzeyleri güzelce azalabilir.
Öte yandan, İsviçre Alplerinde başlayıp, Lihtenştayn ve Fransa hudutlarından Almanya ve Hollanda topraklarından geçtikten daha sonra Rotterdam’da Kuzey Denizi’ne dökülen bu ırmak, yük nakliyeciliğinde da büyük rol üstleniyor. Uzmanlar, gelecekte yük gemilerinin önemli biçimde arızalanabileceği ihtarında bulunuyor.
Su tasarrufu gündeme gelecek
Bunun yanı sıra yaz ayları yaklaşırken Avrupa’nın en değerli gündemlerinden biri su tasarrufu olabilir.İtalya’daki Eurac Research’ten iklimbilimci Marc Zebisch, kışın yağmur suyunu toplayan yapay depolama havzalarının artırılması gerekebileceği belirtiyor. Çünkü bunların kar yağışındaki azalmanın niye olacağı su yetersizliğini telafi etmesi gerekiyor. Lakin daha fazla depolama havzası açmak için doğal etrafın değiştirilmesi gerekeceği belirtiliyor. Bilhassa ormanlık alanların tahribatı iklim krizinin tesirlerini daha da şiddetlendireceği için bu seçenek riskli üzere görünüyor.
Araştırmacı, bu niçinle “Kuraklık riski arttığında elimizden geldiğince su tasarrufu yapmalıyız” tabirlerini kullanıyor.
Zebisch’e bakılırsa Güney Alpler’deki tarım faaliyetleri için hala hayli fazla su israf ediliyor. Bu yüzden bölgede daha yenilikçi sulama teknolojilerine geçilmesi ve gerekirse öteki cinsten tarım mamüllerinin tercih edilmesi düşünülüyor.
Avusturya’daki Innsbruck Üniversitesi’nden coğrafyacı ve turizm araştırmacısı Robert Steiger, çiftçilerin gelecekte daha kuru bir ortamda ne çeşit mahsullerin yetiştirilebileceğini düşünmeleri gerektiğini söyleyerek; “Örneğin, İtalya’nın Po vadisinde, fazlaca fazla su gerektirdiği için hayli daha az pirinç yetiştirmeyi tercih ettiler” dedi.
Po vadisi geçen yaz neredeyse büsbütün kurumanın eşiğine gelmişti. Ülke geçen kış kar ve yağmur kıtlığıyla da uğraş etti. Bu durum Po ırmağındaki su düzeylerinin çarpıcı formda düşmesine yol açmıştı.
Heyelan riski de artıyor
Kar yağışının azalmasından sadece vadiler değil, dağlar da olumsuz etkileniyor. Uzmanlar, kar yağışının yerini şiddetli yağmurlara bırakmasıyla heyelan riskinin arttığını belirtiyor. Zürih Teknik Üniversitesi’den Daniel Farinotti’ye bakılırsa, kar yağmadıkça ekosistemler de değişiyor.
Yılın muhakkak vakit içinderında kar yağışına alışkın ekosistemler bulunuyor. Bunlar farklı bir hayvan popülasyonuna sahip olabilir zira öbür çeşitler göç ediyor.
‘Nem bitkiler için fazlaca kıymetli bir tesire sahip’
Eriyen karlar, dağ topraklarını yağmur suyundan daha uzun müddet nemli tutuyor. Zira bu türlü su, uzun bir süre boyunca kademeli olarak salınıyor. Bu nemin, ilkbaharda bitkilerin büyümesi için fazlaca değerli bir tesire sahip olduğu belirtiliyor.
Su kıtlığı ayrıyeten, bitkiler için ziyanlı böceklerin nüfusunun patlamasına niye olabilir. Gerçekten uzmanlar, Avusturya’nın batısındaki Tirol’de kabuk böceği istilalarının arttığını belirtiyor. Bu böcekler, kuru ağaç kabuklarının içinde daha rahat yol alabiliyor.
Yapay kar yahut muşambalar gerçeğinin yerini meblağ mı?
Kar beraberinde beyaz rengiyle Güneş ışığını uzaya geri yansıttığı için bulunduğu bölgenin soğuk kalmasını da sağlıyor. Bu yansıtma özelliğinin yokluğunda buzulların erime suratı da artıyor. Örneğin, Kuzey İtalya’daki Presena buzulu 1993’ten beri hacminin üçte birinden çoksını kaybetmiş durumda.
Alp buzlarını sıcaklıktan korumak isteyen İtalyanlar, son senelerda buz kütlelerini büyük ve yansıtıcı muşambalarla kaplamaya başladı.İtalya’nın ve Avrupa’nın biroldukça bölgesinde emekçiler, binlerce metre yükseklikteki alanları örtmek için uzun şeritler halindeki muşambaları her yıl seriyor ve rüzgarda hareket etmemeleri için de kum torbaları yerleştiriyor.
Yapay kar üretmek için epeyce su ve güç gerekiyor
Öte yandan bu muşambaları kaldırmak ve akabinde tekrar çıkarmak haftalarca sürüyor. Ayrıyeten, uzmanlar muşambaların etrafa mikroplastikler saldığını belirtiyor. Bu da etraf kirliliğini uzun vadede daha da şiddetlendirebilir.
Benzer biçimde yapay kar üretmek epey fazla güç ve su gerektiriyor. Ayrıyeten iklim krizi niçiniyle yakında biroldukca bölge yapay karı tutmak için bile fazla sıcak olacak.
Türkiye’de durum nasıl?
Türkiye’de de son 52 yılın en sıcak aralık ayı geride kalırken, yağışın olmaması çiftçinin üretimini ve baraj doluluk oranlarını azaltmış durumda. Hava sıcaklığı neredeyse her bölgede mevsim normallerinin üzerinde seyrediyor. Akdeniz ve Marmara bölgelerinde birtakım ağaçlar çiçek açarken, oldukçatan ortadan kaybolması gereken bir dizi böcek çeşidi hala uçuşuyor.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün “2022 Yılı Aralık Ayı Alansal Yağış Raporu”na nazaran, yağışlar Marmara’da yüzde 61, Ege’de yüzde 57, Akdeniz’de yüzde 64, İç Anadolu’da yüzde 59, Karadeniz’de yüzde 19, Doğu Anadolu’da yüzde 74 ve Güneydoğu Anadolu’da yüzde 59 azaldı.
Meteoroloji Mühendisi Fırat Çukurçayır, Türkiye’de mevsimsel geçişlerin epey süratli değişmeye başladığını ve mevsim tariflerinin tekrar yapılabileceğini söylüyor.
Gazete Duvar’a konuşan Çukurçayır, “Bizim coğrafyamız her sene biraz daha güneye kayıyor, onların şartlarını yaşıyoruz” diyor.