EY: Kripto para ve dijital varlık yatırımcıları tüm dünyada vergi düzenlemelerini dikkatle izlemeli

Yahya

New member
Memleketler arası kontrol, vergi ve danışmanlık şirketi EY, kripto para üniteleri ve dijital varlıklar alanındaki yatırımcı kişi ve kurumların bu alandaki mevcut ve gelişmekte olan vergi düzenlemelerini dikkatle izlemeleri gerektiğini vurguluyor. Dijital varlıklara ve kripto para ünitelerine yapılan yatırımların vergilendirilmesine ait yeni durumu paylaşan EY, farklı ülkelerin bu alandaki yaklaşım ve uygulamalarına da ışık tutuyor.

EY (Ernst & Young) kripto para üniteleri ve dijital varlıklarla ilgilenen yatırımcı kişi ve kurumların bu alana yönelik vergi düzenlemelerini dikkatle izlemeleri gerektiğini vurguluyor. EY tarafınca yayımlanan “Kripto para üniteleri ve dijital varlıklara yönelik vergiler yakın gelecekte nasıl şekillenecek?” başlıklı özel makalede, klasik aracıları devreden çıkararak süreç müddetlerini büyük ölçüde hızlandıran, maliyetleri düşüren ve inovasyonu destekleyen dijital varlıklar alanındaki global yatırımların toplam büyüklüğünün son 13 yıllık müddette 3 trilyon doları aştığına dikkat çekiliyor.

Vergi otoriteleri, dijital varlıkları ve bu alandaki gelişmeleri kavrama gayretinde

Bu alanda hizmet sağlayıcılar ve müşteriler için vergi riski artarken vergi otoriteleri için de yeni zorlukların ortaya çıktığına dikkat çeken EY uzmanları, tüm dünyada dijital varlıkların kaydettiği baş döndürücü gelişmenin vergi otoriteleri için giderek daha dikkat cazip hale geldiğini vurguluyor. Vergi otoritelerinin bu alandaki gelişimi kavrama gayretlerinin yanında, ülkelerin yaklaşımlarında dijital varlıklar alanındaki satın alma, mülkiyet ve satış süreçlerinin vergisel tesirleri açısından farklılıklar kelam konusu.

Halihazırda dijital varlıklar için klasik yatırımlar ile tıpkı vergi raporlama yükümlülüklerinin mevcut olmayışı vergi otoriteleri için bir tıp kör nokta oluşturuyor. ötürüsıyla, bu alandaki yatırımlardan elde edilen önemli ölçüdeki hasılatlar ya hiç bildirilmemiş ya da eksik bildirilmiş olarak görünüyor. Bu alanda tüm dünyada hem bireylerin tıpkı vakitte kurumsal vergi gruplarının başa çıkması gereken belirsizlik, karmaşıklık ve risklerin mevcut olduğunu ortaya koyan makalede vergi otoritelerinin yakın gelecekte daha fazla vergi raporlama yükümlülüğünü devreye almasının beklenebileceği belirtiliyor.

Bu çerçevede, OECD, kripto varlıklar ile ilgili yeni bir vergi şeffaflığı çerçevesi ve Ortak Raporlama Standardında (“CRS”) oluşturulan değişiklikleri kamuoyunun değerlendirmesine açtı. Bu çalışmalar daha sonrasında vergi şeffaflığı gayeli “otomatik bilgi değişimi” kapsamına kripto varlıklar da girmiş olacak. EY uzmanları, CRS’in uygulamaya geçmesi uzun vakit almışken, mevcut ortamda kripto varlıkların raporlamalar kapsamına alınmasının da uzun sürmeyebileceğini vurguluyor.

Kripto para ve NFT’lerin vergilendirilmesinde farklı yaklaşımlar

Kripto para üniteleri ve token’lar üzere dijital varlıklara yapılan yatırımlar devasa yükseklikte oranlarda artmış durumda ve bunların nasıl vergilendirileceği konusu gündemde değerli yer tutuyor. Dünya genelinde biroldukça vergi otoritesi, kripto para yatırımlarını servet olarak sınıflandıran ve sermaye çıkarı vergisine tabi tutan ABD ve İngiltere’nin yaklaşımını benimsiyor.

Blok zinciri üzerinde depolanan, akıllı kontratlarla desteklenmiş eşsiz yazılım modülleri olarak tanımlanabilecek NFT’ler de (Non-Fungible Token), halihazırda en tanınan dijital varlık sınıflarından biri durumunda. Şirketlerin, marka topluluğu oluşturma ve geliştirmede eşsiz fırsatlar sunan NFT’lere giderek daha fazla yöneldiği bir devirde vergisel açıdan NFT’ler, hem direkt birebir vakitte dolaylı vergilerle karşılaşabilir.

Türkiye’de kripto varlıklarla ilgili düzenlemelerin 2022’de yasalaşması bekleniyor

EY Türkiye Vergi Kısmı Şirket Ortağı Abdulkadir Kahraman bahisle ilgili şu değerlendirmelerde bulundu:

“Dijital varlıklar sanayisi, dünyada olduğu üzere ülkemizde de süratle gelişmenini sürdürüyor. Vergilendirme açısından ise bu alanda belirsizlikler kelam konusu. İnovasyon ve büyüme suratının, vergi tarafında mümkün bir ortak global anlayışın gelişim suratını geride bıraktığını söyleyebiliriz ve bu alanda biroldukça ülke, dijital varlıkların vergilendirmesine ait kendi bakış açılarını çabucak hemen resmileştirmiş değil. Yatırımcılar ve hizmet sağlayıcılar karmaşık vergi ahengi risklerine karşı mevcut ve muhtemel düzenlemeleri dikkatle izlemeli. Dijital varlıklara ilgi ve iştirak hangi seviyede olursa olsun, temel prensip olarak gelir ve hasılatların her vakit için vergiye tabi olduğu en başta bilinmelidir.”

Son devirde gündemde yer alan açıklamalar niçiniyle, Türkiye’de kripto varlıklarla ilgili düzenlemelerin 2022 yılında yasalaşması bekleniyor. Kamuoyuna yansıyan kimi teklif taslakları incelendiğinde kripto varlık düzenlemelerinin 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’na (SPK) eklemelerle yapılacağı anlaşılıyor. Teklif taslağında SPK’nun 3’üncü hususundaki tariflere, “cüzdan, kripto varlık, kripto varlık alım satım platformu, kripto varlık hizmet sağlayıcı ve kripto varlık saklama hizmeti” tarifleri ekleniyor. Ayrıca kripto varlıklar ile ilgili Kanuna eklenen unsurlarla “Kripto varlık alım satım platformları”, “Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının adapsız süreçlerinde uygulanacak tedbirler”, “İzinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyeti”, “Zimmet”, “Kripto varlıklara ait ferdî sorumluluk” ve “Kripto varlıklara özel soruşturma usulleri” üzere daha epeyce “kripto varlık alım-satım platformları” ile ilgili kaideler ve berbata kullanıma ait düzenlemeler yapılıyor.

Tüm dünyada piyasa pahaları ve süreç hacmi önemli boyutlarda artan bir varlık çeşidi ile ilgili düzenlemenin AB meselade olduğu üzere (Markets in Crypto Assets, “MiCA” ve Digital Operational Resilience Act, “DORA”) daha kapsamlı olması hem ‘Türkiye’de oluşan ve global ile entegre’ ekosistemin korunması tıpkı vakitte İstanbul Finans Merkezi (“İFM”) projesine katacağı ivme niçiniyle ehemmiyet arz ediyor.

Yapılacak düzenlemelerde “vergi yansızlığı”nın sağlanması kıymet taşıyor

Kripto varlıkların vergilendirmesi kapsamında, yapılacak vergi düzenlemelerde “verginin yansızlığı” prensibinin gözetilmesi kıymet arz ediyor. Örneğin, AB ülkelerinde kripto varlıkların KDV’den istisna olması, Türkiye’nin ise emsal ihraçları KDV’ye tabi tutma siyaseti benimsemesi Türkiye’deki ihraçların AB ülkelerine kaymasına niye olabilir. Yapılacak düzenlemeler ile kripto varlıkların niteliği net bir biçimde tanımlandıktan daha sonra bu varlıklara dayalı süreçlerin; “varlık ihracı/oluşturma”, “madencilik”, “alım-satım” ve “aracılık” üzere faaliyet bazında ele alınarak yapılması da değer taşıyor.

Türkiye’de dolaysız yani gelir üzerinden yahut dolaylı yani harcama üzerinden gündeme gelebilecek vergilendirme düzenlemelerinin başka ülke düzenlemeleri ile paralel olmasının ve bu biçimdece “verginin yansızlığının” sağlanmasının kıymetine de işaret eden Abdulkadir Kahraman, aksi takdirde Türkiye’deki süreçlerin yurt dışına kaymasının ve Türkiye’de mevcut ekosistemin ziyan görmesinin kelam konusu olabileceğine, bunun da Türkiye’nin mali hatalarla gayret gücünün zayıflatabileceğine dikkat çekti.

Raporun bilgilerina Buradan Ulaşabilirsiniz