Fransa’da halk, 10 Nisan’da gerçekleşen Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birinci çeşit galipleri, mevcut Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile Rassemblement national (Ulusal Birlik Partisi) önderi ve çok sağcı Marine Le Pen içinde bir tercih yapacak.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 10 Nisan’da gerçekleşen birinci tipi akabinde ülkede yükselen tansiyonu ve son durumu sorduğumuz Pınar Kılavuz, gerginliğinin niçinlerinden birinin solcu başkan, Boyun Eğmeyen Fransa Hareketi’nin (LFİ) önderi Jean-Luc Mélenchon’un yüzde 22 oy alarak ikinci çeşide çıkamaması olduğunu tabir etti.
Kılavuz, “yıllardir her ülkede sorulan ‘Sol niye birleşemiyor?’ sorusu bu seçimlerde bir daha gündeme geldi. Seçimlerdilk evvel, Fransız Sosyalist Partisi’nin inisiyatifi ile bir birleşme ve çatı adayı çıkarma teşebbüsü oldu, fakat önderlerden olumlu dönüşü yalnızca iki kişi verdi. Bu isimler ise Paris Belediye Lideri ve aday Anne Hidalgo ile aday olmak için gereken imzayı toplayamayan eski Adalet Bakanı Christiane Taubira’dan geldi. Taubira ‘primaire populaire’ de en yüksek oyu almasına karşın Cumhurbaşkanı adayı olamadı. Sol kümenin ortasında bulunan Yeşiller Partisi, Fransız Komünist Partisi, Sosyalist Parti, ‘Acil antikapitalizm’ ve ‘işçi mücadelesi’ partileri birinci cinsten Jean Luc Mélenchon’u desteklemediler. Bu yüzden, Marine Le Pen’in ikinci cinse kalması solcu seçmenin tansiyonunu yükseltti” tabirlerini kullandı.
‘Fransızlar iki sağcı içinde seçim yapmak zorunda kaldı’
Gergin bir atmosferle devam seçim atmosferini ve izlenimlerini aktaran Kılavuz, Fransa’da tansiyonu en epey yükselten sebeplerden birinin de halkın iki sağcı içinde seçim yapmak zorunda kalması olduğunu söz etti.
Devam etmekte olan seçim sürecinin 2017 yılında gerçekleşen seçimin bir nevi yineı olduğunu lisana getiren Kılavuz, “Verilen yansıların ve yaşanan protestoların temelinde yatan da bu. Sağcı Emmanuel Macron ve radikal sağ Marine Le Pen içinde seçim yapmak durumunda kalmak. Bu senaryo 2017 yılında de yaşanmıştı. Natürel bu biçimde karşımızda hiç cumhurbaşkanlığı yapmamış iki aday vardı. Marine Le Pen yıllardir siyaset sahnesinde yer alan bir aday, Emmanuel Macron ise periyodun Sosyalist Parti hükümetinde iktisat bakanligi yapmış bir isimdi. Bu kere Macron kendisini bir daha seçmemiz için bizi ikna etmeye çalışıyor. 2017 seçimlerinde de, ikinci çeşitte seçmenin tamamı onu istediğinden değil, Marine Le Pen seçilmesin diye oy kullanmıştı. Kendisi de bunun şuurunda, bugün de birebir senaryo ile karşı karşıyayız” dedi.
‘Sandığa giden seçmen sayısında düşüş bekleniyor’
Kılavuz şu biçimde devam etti: “Öte yandan birinci çeşitte sandığa gitmeyen seçmen oranı yüzde 26 iken, ikinci çeşitte bu oranın artmasi de öngörüler içinde. Halk ortasında, ‘sandığa gitmezsek Le Pen kazanır’ korkusunu ve telaşını da gözlemlemek mümkün.”
Ni Macron ni Le Pen*
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birinci tipinin akabinde ikinci çeşide kalan adayların mutsuzluğunu yaşayan ülkenin genç nüfusu reaksiyonlarını protestolarla gösterdi.
Üniversite öğrencileri birinci çeşidin akabinde çok sağcı cumhurbaşkanı adayı Le Pen ve mevcut Cumhurbaşkanı ve aday Emmanuel Macron’u protesto etmek için ayaklanarak Fransa’nın esaslı üniversitesi Sorbonneda hareket yaptı.
Gençlerin bu hareketi, Sorbonne ile kısıtlı kalmayarak kısa müddette ülkede bulunan öteki üniversitelere de yayıldı.
Sorbonne Üniversitesi Öğretim Üyesi Kılavuz’a öğrencilerin reaksiyonlarına yönelik izlenimlerini ve protestolardaki son durumu sorduk. Kılavuz, “Öğrenci protestoları birinci vakit içinderda Sorbonne Üniversitesi’nde ve Paris Siyasal Bilimler Akademisinde başlamıştı. Sorbonne’da protestolar, öğrencilerin binayı işgali ile devam etti, bu işgal 2 gün sürdü. Polis, binaya yeni öğrencilerin girmesini yasakladı ve dışarıda toplanan, barikatları yıkmak isteyen öğrenci ve öğrenci olmayan kümelere biber gazı ile müdahale etti. Okulun ortasındakiler ise işgale son verdiler. Lakin, üniversite idaresi yeni bir riski göze almamak için Sorbonne Üniversitesi’ne ilişkin bütün yerleşkeleri kapattı” dedi.
Kılavuz süreci anlatmaya şu biçimde devam etti: “Paris Siyasal Bilimler akademisi’nde ise durum daha farklı ilerledi. Sağcı ve bilhassa de Marine Le Pen’in partisine yakınlıkları ile bilinen ‘La Cocarde’ öğrenci sendikası, olaya ‘Devlet’in yapmadigini biz yapariz’ diyerek müdahale etti ve hareketi sonlandırdı. 18-24 yas içindeki ergenlerde sandığa gitmeyen seçmen oranı yüzde 53. Genel seçmen profili ile kıyaslandığı vakit bu oran devasa yükseklikte. Gençler, temsil edilmediklerini, önder eksikliği olduğunu söylüuorlar. Geleceğe dair umutlarının tükendiğini söz ediyorlar.”
*Türkçesi: Ne Macron ne Le Pen
Macron öğrencilerin yurt ve kayıt fiyatlarını dondurdu
Salgın devrinde öğrencilerin fazlaca sıkıntı periyotlardan geçtiklerini söz eden Kılavuz, Macron’un öğrencilerin kayıt ve yurt fiyatlarını dondurduğunu fakat bunların gençler nezdinde müspet bir yansıma yaratmadığını söylemiş oldu. Kılavuz, “Covid-19 niçiniyle öğrenciler sıkıntı günler geçirdiler. Uzaktan eğitimin verdiği yalnızlaşma, işsiz kalmaları (Ögrencilerin daha fazla istihdam edildiği hizmet bölümünden bahsediyor. Restaurant vb.) üzere meseleler yaşadılar. Macron, öğrencilerin yurt ve kayıt paralarını dondurdu. Günde 1 euroya yemek verdi. Ama bunlar, öğrencileri tatmin etmedi” açıklamasını yaptı.
‘Protestolar birkaç lisede devam ediyor’
Öğrenci protestolarında gelinen son noktada birkaç lisede reaksiyonların devam ettiğini tabir eden Kılavuz, “Öğrenci protestoları artık bir kaç lisede devam ediyor. Ben, Sorbonne’un en cok hareket ve işgal altında olduğu Tolbiac Kampüsü’nde ders veriyorum, bu mühlet zarfında öğrencilerin taleplerine şahit oldum. Onları sahiden dinleyecek, kederlerini dert edinecek bir cumhurbaşkanı istemekte haklılar. ‘Ni Le Pen, Ni Macron’ hareketini haklı bir isyan olarak görüyorum. Toplumun kimi kesiti bunu ‘Macron ve Le Pen tıpkı değil’ olarak değerlendirse de bu sloganın ‘iki sağcı önder içinde oy vermeye zorlanmış seçmenin’ isyanı olarak anlıyorum. Bir yandan da sandığa gitmemeleri, boykot etmelerinin doğuracağı sonuçlar da bende telaş yaratıyor” sözlerini kullandı.
Belirleyici olan Mélenchon’un seçmeni
10 Nisan’da gerçekleşen Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birinci çeşidinde üçüncü defa aday olarak yarışan Boyun Eğmeyen Fransa Hareketi’nin (LFİ) önderi Jean-Luc Mélenchon yüzde 22 oy oranıyla ikinci cinse kalmayı başaramamış ve akabinde seçmenlerine seslenerek, “Kime oy vermeyeceğinizi çok yeterli biliyorsunuz” sözleriyle Marine Le Pen’i işaret etmişti.
Mélenchon, 2017’deki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yüzde 19,58 ve 2012’de ise yüzde 11,10 oy almıştı.
Birinci tipten muvaffakiyetle çıkamayan bugünlerde başbakan olma niyetini lisana getirmesiyle gündemdeyken Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci çeşidinde solcu adayın seçmenlerinin yüzde 7’sinin Macron’a oy vereceği söyleniyor.
24 Nisan’da (yarın) gerçekleşecek ikinci cins seçimlerinde Mélenchon seçmeninin belirleyeceği olacağını belirten Kılavuz, “İlk cinsten daha sonra, birinci tıpta elenen adaylardan Jadot, Hidalgo, Roussel ve Pécresse seçmenlerine Macron’a oy vermeleri davetinde bulundu. Mélenchon ise ‘Madame Le Pen’e verilecek bir oy yok’ dedi. Bu çeşitte belirleyici olan, kazananı tayin edecek olan Mélenchon seçmeni. Yüzde 22’lik bir seçmen oranından bahsediyoruz. Hem Macron tıpkı vakitte Le Pen, bu seçmeni ikna etme peşinde” diye konuştu.
Sağın yükselişi
Anketlere baktığımız vakit Macron hala önde olsa da 2017 seçimlerine oylarının düştüğünü çok sağcı rakibi Le Pen’in ise oylarında artış olduğu göze çarpıyor.
Bunun niçinlerini sorduğumuz Kılavuz, Macron periyodunda yaşanan krizleri işaret ederek, “Son anketlere bakılırsa, bu oran yüzde 55 Macron, yüzde 45 Le Pen olarak veriliyor. Evet, çok sağdan korkuluyor. Lakin bir yandan da Macron’un geride biraktigi 5 yıllık devirde yaşanan krizler de var. örneğin emeklilik ıslahatı, üniversite kayıt fiyatlarını yabancı öğrenciler için artırmak istemesi. (bu karar benimsenmedi) En kıymetlisi de salgın vaktinde yaşanan sıhhat krizi oldu. Hastanelerin durumu, hekim, hemşire ve hasta bakıcıların düşük maaşları, tükenmişlikleri belirleyici etkenler oldu. Sıhhat çalışanları ve öğretmenler tekraren grev yaptılar” dedi.
Sarı yeleklilerin tesiri
Kılavuz şu biçimde devam etti: “Sarı yelekliler şu an sahniçin çekilmiş olsalar da Macron’un bir daha seçilmesi halinde hareketlere bir daha başlayacaklar. (Açıklamaları bu tarafta olmuştu) Sarı yeleklilerden kimileri ikinci çeşidi boykot edeceğini de söylemiş oldu.”
4,5 enflasyon oyları geriletti
Ülkede alım gücünün seçmenin oy vermesinde birinci etken olduğunu söyleyen Kılavuz, “Enflasyon şu an yüzde 4,5 oranında ve markete gidip alışveriş yaparken bunu hissediyoruz. Alım gücü, Fransız seçmenin oy belirlemesinde birinci etken. Besin fiyatlarında, güç (petrol ve gaz) artışını Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline de bağlı kıymetlendirmek mümkün. Fransa, gazının yüzde 20’sini Rusya’dan alıyor. Petrol ve petrol mamüllerinde bu oran daha da yüksek. Hatta bu niçinle, Rusya’ya daha net olarak Putin’e karşı tutum alan siyasi önderler bile (Örneğin, Mélenchon ve Roussel) Rusya’ya gaz ve petrol konusunda ambargo uygulanmasina karşılar. Bunun, Fransizların cüzdanını etkileyecegini, yaptırım olarak yanlışsız bulmadıklarını belirtiyorlar. Mélenchon, bu ambargonun Amerika’ya yarayacağını, onların varlıklı olacağını düşünüyor” dedi.
Macron’un Rusya tavrı kamuoyunda dayanak gördü
Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaş devam ederken Fransa’nın mevcut Cumhurbasşkanı Emmanuel Macron’un rusya devlet Lideri Vladimir Putin ile en epey görüşen önderlerden biri olması hem memleketler arası toplumda tıpkı vakitte rakipleri tarafınca tenkitlere maruz kalmıştı.
Avrupa Birliği devir başkanlığını yürüten Macron ise Putin’le diyalog kesilirse arabulucu olarak AB ülkelerinin süreçten dışlanacağını söz etmiş ve Rus önder için “kasap” sözünü kullanan ABD Lideri Joe Biden üzere bir söz kullanmayacağını söylemişti.
Macron’un tavrına yönelik kamuouynun dayanağı olduğunu tabir eden Kılavuz, “Macron, Fransa’nın AB devir lideri olması niçiniyle birebir vakitte Almanya ile birlikte öncü ülke olduğu için daha ‘kriz yöneticisi’ bir tavır sergiledi. savaştan evvel de her vakit diplomatik bir lisan kullandı. Putin için ‘diktator’, ‘katil’ ya da ‘tiran’ üzere sözleri kullanmadı. Bu tutumu, karşısındaki adaylar tarafınca ‘pasiflikle’ eleştirildi. Kamuoyunda ve basında ise Macron’un hali büyük ölçüde dayanak gördü” diye konuştu.
Le Pen’in NATO’dan çıkmak istemesi
Şayet cumhurbaşkanı seçilirse Fransa’yı NATO’dan çıkarmak istediğini söz eden ve daha evvelki seçimlerde de Frexit (Frasa’nın AB üyeliğinden çıkması) niyetini açıkça lisana getiren Le Pen’in Macron’u “fazla AB” yanlısı olmakla itham ettiğini belirten Kılavuz, “aslına bakarsan kendisi hem NATO’nun askeri kanadından tıpkı vakitte ne kadar eskisi üzere dillendirmese de AB’den çıkmak istiyor. Zira, AB’nin Amerika’dan kurtulamadığını, Fransa’nın bağımsızlığı önünde bir mani oldugunu söylüyor. İki adayın programlarına baktığımız vakit bir fikir ayrılığını net bir biçimde okuyabiliyoruz. Macron, kendisini AB’ye inanan bir aday olarak lanse ediyor. Le Pen, yalnızca Fransa’da değil, bu manada Avrupa Birliği’nde bilhassa de Almanya’da ve Belçika’da da dehşet, tasa ve kuşku yaratıyor” tabirlerini kullandı.
Göçmen aykırılığı
Fransa Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci çeşide kalan adaylarından Le Pen’in gündeme en çok geldiği konulardan biri de elbet göçmen tersliği. İki adayın geçtiğimiz günlerde bir Fransız televizyonunda karşı karşıya geldikleri tartışma programında da en geniş yer verilen mevzu bu oldu.
Uzmanlar sözkonusu programdan daha sonra Macron’un kararsız ya da sandığa gitmek istemeyen seçmenler üzerinde tesirli olduğu görüşünde.
Tartışma programında göçmen zıtlığı üzerinde adeta düello yaşanırken Kılavuz da programın Le Pen açısından başarısız geçtiğini tabir etti. Kılavuz, “Düello 2017 yılında bir daha birebir iki aday içinde gerçekleşmişti. Ve Marine Le Pen açısından hiç uygun geçmemişti. Çok panik ve agresif halleri vardı. Sanırım kendisine buradan ders çıkarmış olacak ki bu sefer Macron daha atakta, Le Pen ise savunma halindeydi. Macron kendisini niye bir daha seçmemiz konusunda bizi ikna etmek isterken Le Pen niye daha düzgün bir cumhurbaşkanı olacağını anlatma uğraşındaydı. Düello konusunda iki nokta bence kıymetli. Evet, pek epeyce başlık ele alındı ancak büyük terslik “kamusal alanda başörtüsü yasağı” ve Rus-Le Pen bağı konuşulunca başladı” dedi.
Dini sembollerin yasaklanması niyetiyle ilgili gelen bir soruya yanıt veren Le Pen’in yanılgıyı burada yaptığını söz eden Kılavuz, “Soruya verdiği karşılık ‘Ülkemizde islamcılık var, terör riski var’ dedi ve Macron’a bu bahiste yürüttüğü siyasetlerin kâfi olmadığını söylemiş oldu. Le Pen, ‘İslamcı ideoloji ile çaba yasası’ yapmak gerektiğini söz etti. Buradaki kusuru dini semboller ve terörü bağdaştırması oldu” sözlerini kullandı.
Macron’un Le Pen’e Rus bankalarından aldığı paraları da hatırlattığını da belirten Kılavuz, Le Pen’in Rus bankasından 2015 yılında aldığı 10 milyon euroyu hala ödenmediğinin de programda altının çizildiğini tabir etti.
Ayrıyeten Le Pen’in, Melenchon taraftarlarından oy alabilme uğraşından sonuç çıkmadı.
Le Pen’in 20 Nisan’daki canlı yayınında Macron ile karşı karşıya geldiği tartışma programından daha sonra mevcut cumhurbaşkanına takviye verenlerin oranı 1 puan arttı.
Yarın gerçekleşecek seçimlere dair öngörüsünü sorduğumuz Kılavuz, Macron’un bir daha seçileceğini düşündüğünü belirtti.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 10 Nisan’da gerçekleşen birinci tipi akabinde ülkede yükselen tansiyonu ve son durumu sorduğumuz Pınar Kılavuz, gerginliğinin niçinlerinden birinin solcu başkan, Boyun Eğmeyen Fransa Hareketi’nin (LFİ) önderi Jean-Luc Mélenchon’un yüzde 22 oy alarak ikinci çeşide çıkamaması olduğunu tabir etti.
Kılavuz, “yıllardir her ülkede sorulan ‘Sol niye birleşemiyor?’ sorusu bu seçimlerde bir daha gündeme geldi. Seçimlerdilk evvel, Fransız Sosyalist Partisi’nin inisiyatifi ile bir birleşme ve çatı adayı çıkarma teşebbüsü oldu, fakat önderlerden olumlu dönüşü yalnızca iki kişi verdi. Bu isimler ise Paris Belediye Lideri ve aday Anne Hidalgo ile aday olmak için gereken imzayı toplayamayan eski Adalet Bakanı Christiane Taubira’dan geldi. Taubira ‘primaire populaire’ de en yüksek oyu almasına karşın Cumhurbaşkanı adayı olamadı. Sol kümenin ortasında bulunan Yeşiller Partisi, Fransız Komünist Partisi, Sosyalist Parti, ‘Acil antikapitalizm’ ve ‘işçi mücadelesi’ partileri birinci cinsten Jean Luc Mélenchon’u desteklemediler. Bu yüzden, Marine Le Pen’in ikinci cinse kalması solcu seçmenin tansiyonunu yükseltti” tabirlerini kullandı.
‘Fransızlar iki sağcı içinde seçim yapmak zorunda kaldı’
Gergin bir atmosferle devam seçim atmosferini ve izlenimlerini aktaran Kılavuz, Fransa’da tansiyonu en epey yükselten sebeplerden birinin de halkın iki sağcı içinde seçim yapmak zorunda kalması olduğunu söz etti.
Devam etmekte olan seçim sürecinin 2017 yılında gerçekleşen seçimin bir nevi yineı olduğunu lisana getiren Kılavuz, “Verilen yansıların ve yaşanan protestoların temelinde yatan da bu. Sağcı Emmanuel Macron ve radikal sağ Marine Le Pen içinde seçim yapmak durumunda kalmak. Bu senaryo 2017 yılında de yaşanmıştı. Natürel bu biçimde karşımızda hiç cumhurbaşkanlığı yapmamış iki aday vardı. Marine Le Pen yıllardir siyaset sahnesinde yer alan bir aday, Emmanuel Macron ise periyodun Sosyalist Parti hükümetinde iktisat bakanligi yapmış bir isimdi. Bu kere Macron kendisini bir daha seçmemiz için bizi ikna etmeye çalışıyor. 2017 seçimlerinde de, ikinci çeşitte seçmenin tamamı onu istediğinden değil, Marine Le Pen seçilmesin diye oy kullanmıştı. Kendisi de bunun şuurunda, bugün de birebir senaryo ile karşı karşıyayız” dedi.
‘Sandığa giden seçmen sayısında düşüş bekleniyor’
Kılavuz şu biçimde devam etti: “Öte yandan birinci çeşitte sandığa gitmeyen seçmen oranı yüzde 26 iken, ikinci çeşitte bu oranın artmasi de öngörüler içinde. Halk ortasında, ‘sandığa gitmezsek Le Pen kazanır’ korkusunu ve telaşını da gözlemlemek mümkün.”
Ni Macron ni Le Pen*
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birinci tipinin akabinde ikinci çeşide kalan adayların mutsuzluğunu yaşayan ülkenin genç nüfusu reaksiyonlarını protestolarla gösterdi.
Üniversite öğrencileri birinci çeşidin akabinde çok sağcı cumhurbaşkanı adayı Le Pen ve mevcut Cumhurbaşkanı ve aday Emmanuel Macron’u protesto etmek için ayaklanarak Fransa’nın esaslı üniversitesi Sorbonneda hareket yaptı.
Gençlerin bu hareketi, Sorbonne ile kısıtlı kalmayarak kısa müddette ülkede bulunan öteki üniversitelere de yayıldı.
Sorbonne Üniversitesi Öğretim Üyesi Kılavuz’a öğrencilerin reaksiyonlarına yönelik izlenimlerini ve protestolardaki son durumu sorduk. Kılavuz, “Öğrenci protestoları birinci vakit içinderda Sorbonne Üniversitesi’nde ve Paris Siyasal Bilimler Akademisinde başlamıştı. Sorbonne’da protestolar, öğrencilerin binayı işgali ile devam etti, bu işgal 2 gün sürdü. Polis, binaya yeni öğrencilerin girmesini yasakladı ve dışarıda toplanan, barikatları yıkmak isteyen öğrenci ve öğrenci olmayan kümelere biber gazı ile müdahale etti. Okulun ortasındakiler ise işgale son verdiler. Lakin, üniversite idaresi yeni bir riski göze almamak için Sorbonne Üniversitesi’ne ilişkin bütün yerleşkeleri kapattı” dedi.
Kılavuz süreci anlatmaya şu biçimde devam etti: “Paris Siyasal Bilimler akademisi’nde ise durum daha farklı ilerledi. Sağcı ve bilhassa de Marine Le Pen’in partisine yakınlıkları ile bilinen ‘La Cocarde’ öğrenci sendikası, olaya ‘Devlet’in yapmadigini biz yapariz’ diyerek müdahale etti ve hareketi sonlandırdı. 18-24 yas içindeki ergenlerde sandığa gitmeyen seçmen oranı yüzde 53. Genel seçmen profili ile kıyaslandığı vakit bu oran devasa yükseklikte. Gençler, temsil edilmediklerini, önder eksikliği olduğunu söylüuorlar. Geleceğe dair umutlarının tükendiğini söz ediyorlar.”
*Türkçesi: Ne Macron ne Le Pen
Macron öğrencilerin yurt ve kayıt fiyatlarını dondurdu
Salgın devrinde öğrencilerin fazlaca sıkıntı periyotlardan geçtiklerini söz eden Kılavuz, Macron’un öğrencilerin kayıt ve yurt fiyatlarını dondurduğunu fakat bunların gençler nezdinde müspet bir yansıma yaratmadığını söylemiş oldu. Kılavuz, “Covid-19 niçiniyle öğrenciler sıkıntı günler geçirdiler. Uzaktan eğitimin verdiği yalnızlaşma, işsiz kalmaları (Ögrencilerin daha fazla istihdam edildiği hizmet bölümünden bahsediyor. Restaurant vb.) üzere meseleler yaşadılar. Macron, öğrencilerin yurt ve kayıt paralarını dondurdu. Günde 1 euroya yemek verdi. Ama bunlar, öğrencileri tatmin etmedi” açıklamasını yaptı.
‘Protestolar birkaç lisede devam ediyor’
Öğrenci protestolarında gelinen son noktada birkaç lisede reaksiyonların devam ettiğini tabir eden Kılavuz, “Öğrenci protestoları artık bir kaç lisede devam ediyor. Ben, Sorbonne’un en cok hareket ve işgal altında olduğu Tolbiac Kampüsü’nde ders veriyorum, bu mühlet zarfında öğrencilerin taleplerine şahit oldum. Onları sahiden dinleyecek, kederlerini dert edinecek bir cumhurbaşkanı istemekte haklılar. ‘Ni Le Pen, Ni Macron’ hareketini haklı bir isyan olarak görüyorum. Toplumun kimi kesiti bunu ‘Macron ve Le Pen tıpkı değil’ olarak değerlendirse de bu sloganın ‘iki sağcı önder içinde oy vermeye zorlanmış seçmenin’ isyanı olarak anlıyorum. Bir yandan da sandığa gitmemeleri, boykot etmelerinin doğuracağı sonuçlar da bende telaş yaratıyor” sözlerini kullandı.
Belirleyici olan Mélenchon’un seçmeni
10 Nisan’da gerçekleşen Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birinci çeşidinde üçüncü defa aday olarak yarışan Boyun Eğmeyen Fransa Hareketi’nin (LFİ) önderi Jean-Luc Mélenchon yüzde 22 oy oranıyla ikinci cinse kalmayı başaramamış ve akabinde seçmenlerine seslenerek, “Kime oy vermeyeceğinizi çok yeterli biliyorsunuz” sözleriyle Marine Le Pen’i işaret etmişti.
Mélenchon, 2017’deki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yüzde 19,58 ve 2012’de ise yüzde 11,10 oy almıştı.
Birinci tipten muvaffakiyetle çıkamayan bugünlerde başbakan olma niyetini lisana getirmesiyle gündemdeyken Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci çeşidinde solcu adayın seçmenlerinin yüzde 7’sinin Macron’a oy vereceği söyleniyor.
24 Nisan’da (yarın) gerçekleşecek ikinci cins seçimlerinde Mélenchon seçmeninin belirleyeceği olacağını belirten Kılavuz, “İlk cinsten daha sonra, birinci tıpta elenen adaylardan Jadot, Hidalgo, Roussel ve Pécresse seçmenlerine Macron’a oy vermeleri davetinde bulundu. Mélenchon ise ‘Madame Le Pen’e verilecek bir oy yok’ dedi. Bu çeşitte belirleyici olan, kazananı tayin edecek olan Mélenchon seçmeni. Yüzde 22’lik bir seçmen oranından bahsediyoruz. Hem Macron tıpkı vakitte Le Pen, bu seçmeni ikna etme peşinde” diye konuştu.
Sağın yükselişi
Anketlere baktığımız vakit Macron hala önde olsa da 2017 seçimlerine oylarının düştüğünü çok sağcı rakibi Le Pen’in ise oylarında artış olduğu göze çarpıyor.
Bunun niçinlerini sorduğumuz Kılavuz, Macron periyodunda yaşanan krizleri işaret ederek, “Son anketlere bakılırsa, bu oran yüzde 55 Macron, yüzde 45 Le Pen olarak veriliyor. Evet, çok sağdan korkuluyor. Lakin bir yandan da Macron’un geride biraktigi 5 yıllık devirde yaşanan krizler de var. örneğin emeklilik ıslahatı, üniversite kayıt fiyatlarını yabancı öğrenciler için artırmak istemesi. (bu karar benimsenmedi) En kıymetlisi de salgın vaktinde yaşanan sıhhat krizi oldu. Hastanelerin durumu, hekim, hemşire ve hasta bakıcıların düşük maaşları, tükenmişlikleri belirleyici etkenler oldu. Sıhhat çalışanları ve öğretmenler tekraren grev yaptılar” dedi.
Sarı yeleklilerin tesiri
Kılavuz şu biçimde devam etti: “Sarı yelekliler şu an sahniçin çekilmiş olsalar da Macron’un bir daha seçilmesi halinde hareketlere bir daha başlayacaklar. (Açıklamaları bu tarafta olmuştu) Sarı yeleklilerden kimileri ikinci çeşidi boykot edeceğini de söylemiş oldu.”
4,5 enflasyon oyları geriletti
Ülkede alım gücünün seçmenin oy vermesinde birinci etken olduğunu söyleyen Kılavuz, “Enflasyon şu an yüzde 4,5 oranında ve markete gidip alışveriş yaparken bunu hissediyoruz. Alım gücü, Fransız seçmenin oy belirlemesinde birinci etken. Besin fiyatlarında, güç (petrol ve gaz) artışını Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline de bağlı kıymetlendirmek mümkün. Fransa, gazının yüzde 20’sini Rusya’dan alıyor. Petrol ve petrol mamüllerinde bu oran daha da yüksek. Hatta bu niçinle, Rusya’ya daha net olarak Putin’e karşı tutum alan siyasi önderler bile (Örneğin, Mélenchon ve Roussel) Rusya’ya gaz ve petrol konusunda ambargo uygulanmasina karşılar. Bunun, Fransizların cüzdanını etkileyecegini, yaptırım olarak yanlışsız bulmadıklarını belirtiyorlar. Mélenchon, bu ambargonun Amerika’ya yarayacağını, onların varlıklı olacağını düşünüyor” dedi.
Macron’un Rusya tavrı kamuoyunda dayanak gördü
Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaş devam ederken Fransa’nın mevcut Cumhurbasşkanı Emmanuel Macron’un rusya devlet Lideri Vladimir Putin ile en epey görüşen önderlerden biri olması hem memleketler arası toplumda tıpkı vakitte rakipleri tarafınca tenkitlere maruz kalmıştı.
Avrupa Birliği devir başkanlığını yürüten Macron ise Putin’le diyalog kesilirse arabulucu olarak AB ülkelerinin süreçten dışlanacağını söz etmiş ve Rus önder için “kasap” sözünü kullanan ABD Lideri Joe Biden üzere bir söz kullanmayacağını söylemişti.
Macron’un tavrına yönelik kamuouynun dayanağı olduğunu tabir eden Kılavuz, “Macron, Fransa’nın AB devir lideri olması niçiniyle birebir vakitte Almanya ile birlikte öncü ülke olduğu için daha ‘kriz yöneticisi’ bir tavır sergiledi. savaştan evvel de her vakit diplomatik bir lisan kullandı. Putin için ‘diktator’, ‘katil’ ya da ‘tiran’ üzere sözleri kullanmadı. Bu tutumu, karşısındaki adaylar tarafınca ‘pasiflikle’ eleştirildi. Kamuoyunda ve basında ise Macron’un hali büyük ölçüde dayanak gördü” diye konuştu.
Le Pen’in NATO’dan çıkmak istemesi
Şayet cumhurbaşkanı seçilirse Fransa’yı NATO’dan çıkarmak istediğini söz eden ve daha evvelki seçimlerde de Frexit (Frasa’nın AB üyeliğinden çıkması) niyetini açıkça lisana getiren Le Pen’in Macron’u “fazla AB” yanlısı olmakla itham ettiğini belirten Kılavuz, “aslına bakarsan kendisi hem NATO’nun askeri kanadından tıpkı vakitte ne kadar eskisi üzere dillendirmese de AB’den çıkmak istiyor. Zira, AB’nin Amerika’dan kurtulamadığını, Fransa’nın bağımsızlığı önünde bir mani oldugunu söylüyor. İki adayın programlarına baktığımız vakit bir fikir ayrılığını net bir biçimde okuyabiliyoruz. Macron, kendisini AB’ye inanan bir aday olarak lanse ediyor. Le Pen, yalnızca Fransa’da değil, bu manada Avrupa Birliği’nde bilhassa de Almanya’da ve Belçika’da da dehşet, tasa ve kuşku yaratıyor” tabirlerini kullandı.
Göçmen aykırılığı
Fransa Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci çeşide kalan adaylarından Le Pen’in gündeme en çok geldiği konulardan biri de elbet göçmen tersliği. İki adayın geçtiğimiz günlerde bir Fransız televizyonunda karşı karşıya geldikleri tartışma programında da en geniş yer verilen mevzu bu oldu.
Uzmanlar sözkonusu programdan daha sonra Macron’un kararsız ya da sandığa gitmek istemeyen seçmenler üzerinde tesirli olduğu görüşünde.
Tartışma programında göçmen zıtlığı üzerinde adeta düello yaşanırken Kılavuz da programın Le Pen açısından başarısız geçtiğini tabir etti. Kılavuz, “Düello 2017 yılında bir daha birebir iki aday içinde gerçekleşmişti. Ve Marine Le Pen açısından hiç uygun geçmemişti. Çok panik ve agresif halleri vardı. Sanırım kendisine buradan ders çıkarmış olacak ki bu sefer Macron daha atakta, Le Pen ise savunma halindeydi. Macron kendisini niye bir daha seçmemiz konusunda bizi ikna etmek isterken Le Pen niye daha düzgün bir cumhurbaşkanı olacağını anlatma uğraşındaydı. Düello konusunda iki nokta bence kıymetli. Evet, pek epeyce başlık ele alındı ancak büyük terslik “kamusal alanda başörtüsü yasağı” ve Rus-Le Pen bağı konuşulunca başladı” dedi.
Dini sembollerin yasaklanması niyetiyle ilgili gelen bir soruya yanıt veren Le Pen’in yanılgıyı burada yaptığını söz eden Kılavuz, “Soruya verdiği karşılık ‘Ülkemizde islamcılık var, terör riski var’ dedi ve Macron’a bu bahiste yürüttüğü siyasetlerin kâfi olmadığını söylemiş oldu. Le Pen, ‘İslamcı ideoloji ile çaba yasası’ yapmak gerektiğini söz etti. Buradaki kusuru dini semboller ve terörü bağdaştırması oldu” sözlerini kullandı.
Macron’un Le Pen’e Rus bankalarından aldığı paraları da hatırlattığını da belirten Kılavuz, Le Pen’in Rus bankasından 2015 yılında aldığı 10 milyon euroyu hala ödenmediğinin de programda altının çizildiğini tabir etti.
Ayrıyeten Le Pen’in, Melenchon taraftarlarından oy alabilme uğraşından sonuç çıkmadı.
Le Pen’in 20 Nisan’daki canlı yayınında Macron ile karşı karşıya geldiği tartışma programından daha sonra mevcut cumhurbaşkanına takviye verenlerin oranı 1 puan arttı.
Yarın gerçekleşecek seçimlere dair öngörüsünü sorduğumuz Kılavuz, Macron’un bir daha seçileceğini düşündüğünü belirtti.