İngiltere’de düğüm çözülüyor: Yeni Başbakan Sunak mı, Truss mı?

Fergus

New member
İngiltere’de Dışişleri Bakanı Liz Truss ile eski Maliye Bakanı Rishi Sunak içindeki Muhafazakar Parti liderliği yarışı bugün prestijiyle bitti. Yapılan oylamanın kararı bugün açıklanacak ve Downing Street’teki Başbakanlık Ofisi “10 Numara”da misyona başlayacak.

BBC’de yer alan habere göre, Muhafazakar Parti üyeleri yeni başkanlarını seçince, bu partinin Avam Kamarası’nda çoğunluğu bulunması niçiniyle partinin önderi de otomatik olarak başbakan olacak. Başbakanlığa aday olanlar evvel Muhafazakar Parti milletvekillerinin oylarıyla elenmiş ve en sona kalan iki aday da parti üyelerinin oylarına sunulmuştu.

Bu iki kişi, Dışişleri Bakanı Liz Truss ve eski Maliye Bakanı Rishi Sunak.

İngiltere’de oylama

Partiye 3 Temmuz 2022 ve öncesinde katılmış olanlar 2 Eylül’e kadar internet üzerinden yahut posta yoluyla oy kullandı. Partinin kaç üyesi olduğu ise bilinmiyor. Çünkü İngiltere’de partiler üye sayılarını açıklamak zorunda değil.

Boris Johnson’ın istifası akabinde “genel seçim yapılacak mı?” sorusu gündeme gelse de İngiltere’de bir Başbakan istifa açıklaması yaptığında bu otomatik olarak bir genel seçim manasına gelmiyor. BBC Türkçe’de yer alan habere bakılırsa, İngiltere’de bir genel seçim, en geç Ocak 2025 tarihine kadar yapılmalı. Lakin yeni başbakan bu tarihtilk evvel seçim sonucu alma yoluna gidebilir.

Demir Leydi Thatcher’ı oynamıştı: Liz Truss


Muhafazakar Parti ve ötürüsıyla ülkenin yeni Başbakanı olma konusunda rakibi eski Maliye Bakanı Rishi Sunak’ın önüne geçtiği belirtilen Liz Truss,1975 Oxford doğumlu, evli ve iki çocuk annesi. 1983’de taşındıkları İskoçya’nın Paisley kentindeki okulunun tiyatro kolunun sahnelediği bir oyunda ülkenin o periyottaki kuvvetli başbakanı ve Muhafazakar Parti başkanı Margaret Thatcher‘ı canlandırmıştı.

Felsefe, siyaset ve iktisat okuduğu Oxford Üniversitesi’nde evvel Liberal Demokratların çabucak sonrasında Muhafazakarların saflarında etkin olarak öğrenci siyasetine katılmıştı. 2001 ve 2005 seçimlerinde aday olduğu biçimde parlamentoya seçilemediyse de 2006 yılında Londra’nın Greenwich ilçesinde belediye meclisine girmeyi başardı. 2008 yılında hem de Islahat isimli ortanın sağındaki niyet kuruluşunun lider yardımcılığını yürüttü.

Dışişleri Bakanı misyonuna Johnson tarafınca getirilmesi “rakibini yükseltmesi” niçiniyle şaşkınlık yaratmıştı.

Eşi hakkında ‘vergi kaçırdığı’ savı olan Sunak

Rishi Sunak 12 Mayıs 1980 yılında İngiltere’nin Hampshire kontluğunda dünyaya geldi. Hindistan kökenli bir aileden gelen Sunak’ın babası doktor, annesi ise eczacıdır. Winchester College, Oxford Üniversitesi ve Stanford Üniversitesi’nde eğitim gördü. 2001 ile 2004 yılları içinde ABD yatırım bankası Goldman Sachs’ta çalıştı. 2009 yılında Akshata Murthy ile evlendi. Çiftin 2 kızları var.

Eski Maliye Bakanı ve Başbakanlık koltuğu için ismi geçen Sunak’ın eşi Akshata Murty’nin “kendi vatanında ikamet etmeyen kişi” (non dom) statüsü yardımıyla, yurtdışı gelirlerinin vergisini İngiltere’de ödemek zorunda olmadığının ortaya çıkması, İngiliz basınında tartışma yaratmıştı. Guardian gazetesi Murty’nin bu statü yardımıyla yaptığı vergi tasarrufunun 20 milyon sterlini bulmuş olabileceğini yazmıştı.


‘İşçi sınıfından arkadaşım yok’

Öte yandan 2001 yılında BBC’de yayınlanan “Middle Classes: The Rise & Sprawl” isimli orta sınıfların yükselişini anlatan belgeselde konuşan Sunak’ın kelamları Başbakanlık yarışı akabinde bir daha gündeme geldi.

Genç Sunak, sözkonusu belgeselde kendisine arkadaş etrafı sorulduğunda, “Aristokrat arkadaşlarım var, üst sınıf arkadaşlarım var, personel sınıfınfan… Eh, emekçi sınıfından arkadaşım yok” demişti.

Johnson’ın istifası

İngiltere’de temmuz ayında Sıhhat Bakanı Sajid Javid ve Maliye Bakanı Rishi Sunak’ın istifasıyla birlikte idareye duyulan “güvensizlik” niçiniyle başlayan istifalar ülkede zelzele tesiri yaratmıştı.

7 Temmuz günü kameraların karşısına çıkan Birleşik Krallık Başbakanı Boris Johnson istifa ettiğini lakin yeni biri gelene kadar vazifesinde olacağını açıklamıştı.