İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan, İhtilal Muhafızları Ordusu’nun “terör” listesine alınmasını talep eden tasarının geçtiğimiz günlerde Avrupa Parlamentosunda (AP) kabul edilmesine karşılık Tahran’ın Nükleer Silahların Yayılmasını Tedbire Muahedesi’nden (NPT) ayrılabileceğini söylemiş oldu.
İranlı Öğrenciler Haber Ajansı’na (ISNA) nazaran, Abdullahiyan, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, AP’de İran aleyhine alınan sonucu kıymetlendirdi.
AP’nin İran aleyhine aldığı karara reaksiyon olarak “NPT’den çıkma yahut Memleketler arası Atom Gücü Ajansı (UAEA) gözlemcilerini ülkeden çıkarma” ihtimaline ait bir soruya Abdullahiyan, “Alman Dışişleri Bakanı üzere kimi Avrupalı diplomatlar, kâfi deneyime sahip olmamalarına karşın işin başındalar. Şayet onlar, akla uygun bir yol tutmaz ve siyasi tavırlarını düzeltmezlerse her ihtimal düşünülebilir” karşılığını verdi.
Avrupa Birliği (AB) Dış Münasebetler ve Güvenlik Siyasetleri Yüksek Temsilcisi Josep Borrell‘le geçtiğimiz günlerde gerçekleştirdiği telefon görüşmesine değinen Abdullahiyan, Borrell’in, “AP’de alınan sonucu uygulama peşinde olmadıklarını, alınan sonucun AP temsilcilerinin bir kısmının hususa duygusal yaklaşımından kaynaklandığını” tabir ettiğini aktardı.
AP’nin İran aleyhine sonucu
AP, 19 Ocak’ta, AB tarafınca İran’a daha fazla yaptırım getirilmesi, İran önderi Ayetullah Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi‘ye yaptırım uygulanması, İhtilal Muhafızları Ordusu’nun AB’nin terör listesine alınması taleplerini içeren lakin bağlayıcılığı olmayan bir karar tasarısını kabul etmişti.
Tasarıda, İran’da Mahsa Amini‘nin ahlak polisi diye bilinen İrşad Devriyelerinin uyguladığı şiddet kararı hayatını kaybetmesinin akabinde başlayan protestolar niçiniyle verilen idam cezalarının kınandığı, gözaltına alınan göstericilerin özgür bırakılması gerektiği söz edilmişti.
NPT nedir?
Halihazırda 191 ülkenin taraf olduğu mutabakat, 5 Mart 1970’te yürürlüğe girdi. 3 temel prensip üzerinde inşa edilen NPT’nin temel maksatları; nükleer silahların yayılmasının önlenmesi, nükleer gücün sivil maksatlarla kullanması ve nükleer silahsızlanma olarak biliniyor.
Soğuk Savaş devrinde artan nükleer silahlanma yarışının önlenmesi için hayata geçirilen muahedenin 9. Maddesi’ne göre, 1967’dilk evvel nükleer silaha sahip olan ülkelere ayrıcalıklı bir statü kazandırıldı.
Bu kapsamda, nükleer silahlara sahip oldukları bilinen 5 ülke Çin, Fransa, Rusya, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri, öbür ülkelerin nükleer silah edinmelerine yardımcı olmayacakları ve nükleer silahsızlanma hedefine uygun hareket edecekleri taahhüdünde bulunurken, nükleer silah sahibi olmayan başka 186 ülke bu silahları edinmekten kaçınacaklarına dair yemin etti.
Buna karşın 56. yılına giren NPT’nin son vakit içinderda artan nükleer silahlanma yarışının önüne geçmekte zorlandığı belirtiliyor.
İranlı Öğrenciler Haber Ajansı’na (ISNA) nazaran, Abdullahiyan, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, AP’de İran aleyhine alınan sonucu kıymetlendirdi.
AP’nin İran aleyhine aldığı karara reaksiyon olarak “NPT’den çıkma yahut Memleketler arası Atom Gücü Ajansı (UAEA) gözlemcilerini ülkeden çıkarma” ihtimaline ait bir soruya Abdullahiyan, “Alman Dışişleri Bakanı üzere kimi Avrupalı diplomatlar, kâfi deneyime sahip olmamalarına karşın işin başındalar. Şayet onlar, akla uygun bir yol tutmaz ve siyasi tavırlarını düzeltmezlerse her ihtimal düşünülebilir” karşılığını verdi.
Avrupa Birliği (AB) Dış Münasebetler ve Güvenlik Siyasetleri Yüksek Temsilcisi Josep Borrell‘le geçtiğimiz günlerde gerçekleştirdiği telefon görüşmesine değinen Abdullahiyan, Borrell’in, “AP’de alınan sonucu uygulama peşinde olmadıklarını, alınan sonucun AP temsilcilerinin bir kısmının hususa duygusal yaklaşımından kaynaklandığını” tabir ettiğini aktardı.
AP’nin İran aleyhine sonucu
AP, 19 Ocak’ta, AB tarafınca İran’a daha fazla yaptırım getirilmesi, İran önderi Ayetullah Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi‘ye yaptırım uygulanması, İhtilal Muhafızları Ordusu’nun AB’nin terör listesine alınması taleplerini içeren lakin bağlayıcılığı olmayan bir karar tasarısını kabul etmişti.
Tasarıda, İran’da Mahsa Amini‘nin ahlak polisi diye bilinen İrşad Devriyelerinin uyguladığı şiddet kararı hayatını kaybetmesinin akabinde başlayan protestolar niçiniyle verilen idam cezalarının kınandığı, gözaltına alınan göstericilerin özgür bırakılması gerektiği söz edilmişti.
NPT nedir?
Halihazırda 191 ülkenin taraf olduğu mutabakat, 5 Mart 1970’te yürürlüğe girdi. 3 temel prensip üzerinde inşa edilen NPT’nin temel maksatları; nükleer silahların yayılmasının önlenmesi, nükleer gücün sivil maksatlarla kullanması ve nükleer silahsızlanma olarak biliniyor.
Soğuk Savaş devrinde artan nükleer silahlanma yarışının önlenmesi için hayata geçirilen muahedenin 9. Maddesi’ne göre, 1967’dilk evvel nükleer silaha sahip olan ülkelere ayrıcalıklı bir statü kazandırıldı.
Bu kapsamda, nükleer silahlara sahip oldukları bilinen 5 ülke Çin, Fransa, Rusya, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri, öbür ülkelerin nükleer silah edinmelerine yardımcı olmayacakları ve nükleer silahsızlanma hedefine uygun hareket edecekleri taahhüdünde bulunurken, nükleer silah sahibi olmayan başka 186 ülke bu silahları edinmekten kaçınacaklarına dair yemin etti.
Buna karşın 56. yılına giren NPT’nin son vakit içinderda artan nükleer silahlanma yarışının önüne geçmekte zorlandığı belirtiliyor.