Kripto para piyasasında panik yaşanırken, değerli madenler ‘ışıldıyor’

Yahya

New member
Dün kripto para piyasasında büyük çaplı bir panik yaşandı. Kesimin dev ismi Binance, en büyük rakibi olan (ikinci sırada) FTX’in ABD dışı ünitesi FTX.com’u satın almak için bağlayıcı olmayan bir mutabakat imzaladı. Binance CEO’su Changpeng Zhao (CZ) Tweeter hesabından FTX CEO’su Sam Bankman-Fried tarafınca yönetilen FTX’in “önemli bir likidite sıkışıklığının” akabinde yardımlarını istediğini söylemiş oldu.

Reuters haberlerine bakılırsa, Bankman-Fried tarafınca işçiye gönderilen bir iletide, FTX’in son 72 saate ~ 6 milyar dolarlık para çekme talebi ile karşı karşıya olduğunu yazdı. Binance CEO’su, portföylerinde mevcut yaklaşık 2 milyar dolar pahasında FTX’in tokenı FTT satmak istemeleri akabinde, FTT cephesinde başlayan panik satışları ile dünyanın en büyük merkezi borsalarından birinin finansal zorluklarla müsabakası, dijital varlıklarının güvenliği konusunda yatırımcıları endişelendirirken, kripto para piyasasında önemli bir türbülansa niye oldu. Amiral gemi Bitcoin dün gün ortasında %18 düşüş kaybederek 17bin dolar düzeyinin tabanlarına kadar gevşedi.

Kripto paralar yatırımcısının yüzünü hala daha güldürmemeye devam ederken, son haftalarda devamlı bir biçimde lisana getirdiğimiz üzere, global risk iştahında önemli bir yükseliş yaşanıyor. Her ne kadar FED Lideri Powell faiz indiriminde frene basma konusunu ‘premature’ olarak görse de, ABD’de açıklanan makro ve mikro bazda datalar FED’i -arzulamasa da- frene basmaya zorlayacağını gösteriyor.

Sene başından bu yana istisnai biçimde satış baskısına maruz kalan global mali piyasalar ve buna bağlı yalnızca kıymet kazanan dolar daha sonrasında bu ‘yeni’ beklenti tek başına global mali piyasaları olumlu etkileyecek büyüklükte bir potansiyeli de birlikteinde taşıyor. Nasıl ki risk off yani riskten kaçınma eğilimin tırmandığı periyotlarda piyasalar (gemilerin) inançlı liman dolara sığınıyorsa, benzeri bir biçimde, risk iştahının arttığı devirlerde ise (risk-on) gemiler limandan çıkarak riskli varlıklara yöneliyor.

Dün -kripto para piyasası hariç- risk on modunun hükümran olduğu bir günü geride bıraktık. ABD istihdam raporu akabinde Mart 2021’den bu yana en sert bedel hasılatına sahne olan altın, 1,616 dolar düzeyindeki kritik dayanağından zıplayarak kritik bir direnç düzeyi olarak uzun bir müddetdir bültenimizde yer verdiğimiz 1,685 dolar düzeyine kadar yükselerek son günlerde dinlenmeye geçti. Dün, 1,685 dolar düzeyi de günün son süreç saatlerinde üst istikametli süratle aşılarak bir daha sonraki direnç düzeyi olan 1,1720 dolar test edildi.

Risk on günlerinin süratli ve öfkeli enstrümanı gümüş, benzeri bir biçimde dün günün bitiş saatlerinde hakikat önemli bir alım dalgası ile karşılaşarak günü %3’e yakın yükselişle 21,50 dolar düzeylerine yakın tamamladı. Gümüş cephesinde 20,80 dolar üzerinde tonumuzun olumlu olduğunu ve 22 dolar direncine kadar yükselişin beklentimiz dâhilinde olduğunu Pazartesi günü bültenimizde yinelamıştık. Son 17 günde gümüş tabandan yaklaşık %20 bedel kazanırken, olumlu görünümünü müdafaaya devam edeceğini düşünüyoruz.

Havanın süratle olumluya dönmesi ile para üniteleri cenahında da doların kıymet kaybı besbelli bir hâl aldı. Son dönenlerin zayıf para ünitesi -yaralı kraliyet aslanı- Sterlin süratli bir yükselişle 1,16 düzeyini test ederken, EURUSD paritesi emsal bir biçimde 1,01 düzeyine dayandı. EUR cephesinde mevcut uzun durumlarımızı süratli bir paha yararı akabinde görülmesi durumunda 1,0160 düzeyinden realize etmeyi değerlendireceğiz. Doların sepet bazında bedel kaybetmesi ile DXY 109,6 düzeyine gerileyerek son 6 haftanın en zayıf düzeyini test ettiğini de not edelim.

İçeride ise dün pek hareketli bir gün yaşandı. MHP Önderi Bahçeli’nin parti kümesinde yapacağı konuşmasında erken seçim daveti yapabileceği tarafında kulis bilgisi ile USDTRY kuru son devirlerde sıkıştığı 18,60 düzeyinin etrafındaki dar bantta kurtularak 18,45 düzeyine varan bir geri çekilme kaydetmişti. Lâkin dün sabah Parti Küme toplantısında konuşan Bahçeli, AK Partili bir heyetin HDP’yi ziyareti ile ilgili olarak “HDP ile görüşülmesi son derece doğal ve doğrudur” derken, YETERLİ Parti Küme Lider Vekili İbrahim Özkan’ın twitter hesabından vermiş olduğu erken seçim davetinin yapabileceğine yönelik bilgi ise karşılık bulmadı. USDTRY kuru süratle bir daha alışık olduğu çakılı defans sistemine geri dönerek günü 18,60 düzeyinin etrafında tamamladı.

USDTRY kuru bilindik düzeylere geri gelse de, EURUSD paritesindeki yükselişin de yardımı ile EURTRY kuru 18,77 düzeyini test ederek son 5 ayın tepesine yükseldi. EURTRY ile ilgili takip ettiğimiz formasyonu, haftalık kapanışı gördükten daha sonra ayrıntılı bir biçimde pazartesi günü ele alacağız.

Dün sabah bültenimizde belirttiğimiz üzere, Türkiye’nin 2028 vadeli eurobond ihracında getiri %10 düzeyinde gerçekleşirken, memleketler arası piyasadan 1,5 milyar dolar borçlanıldı. Toplam talep yaklaşık 3 katı olarak gerçekleşirken, yatırımcı getirisi USD baz faizinin üzerine 561,4 baz puan oldu. Mart ayında yapılan borçlanmada kelam konusu spread 645,1 baz puan olmuştu. USD faizin üzerine ödenen spread, Türkiye’nin CDS primi bağlamında risklerini yansıtıyor. Bu ihraç ile birlikte Hazine’nin bu yıl milletlerarası piyasalardan gerçekleştirdiği borçlanma fiyatı 9 milyar dolara ulaşırken, ihraç bedeli 15 Kasım’da Hazine’nin kasasına girecek (borçlanma aslında bir yükümlülük ve vadede geri ödenecek) ve dolaylı olarak döviz durumunu vadeye kadar güzelleştirecek.

ABD’de orta seçimler tamamlansa da, çabucak hemen oy sayımı devam ediyor. Sandık çıkışı anketlere bakılırsa Cumhuriyetçiler Temsilciler Meclisinde çoğunluğu elde ediyor. Başa baş yarışın devam ettiği Senato seçimlerinde ise kritik 7 eyaletteki oy sayım süreci devam ediyor. ABD Lideri Biden’ın misyon müddetinin yarısında Kongre’nin denetimini kaybedecek olması ve Kongre’nin iki kanadının farklı partilerin denetiminde kalması ekonomiyi destekleyici maliye siyasetlerinin izlenmesini zorlaştırarak FED’in faiz oranlarını artırma suratını beklenenden daha erken azaltmasına yol açabileceği düşünülüyor.

ABD borsaları geceyi %1’e yakın yükselişle tamamlarken, yeni gün başlangıcında, vadeli süreçlerde yavaşça de olsa düşme eğiliminin tesirli olduğunu görüyoruz. Pasifiğin başka ucunda ise gösterge endeks Japonya borsası Nikkei %0,5 aşağıda süreç görürken, son günlerin beğenilen endeksi Hang Seng günü %1,5 düşüşle tamamlamaya aday görünüyor.

Küresel mali piyasalar bugün ABD seçimlerini göz ucuyla takip ederken, piyasaların merceğinde yarın açıklanacak ABD enflasyon verisi bulunuyor. Reuters anketine göre manşet TÜFE enflasyonunun %8,2’den %8’e; çekirdek enflasyonun ise emsal bir biçimde %6,6’dan %6,5 düzeyine gerilemesi bekleniyor. Piyasalarda var olan temkinli optimist havanın devam edebilmesi ismine, ABD’de yarın açıklanacak enflasyon verisinin değer arz ettiğinin altını kalın bir biçimde çizmek gerekiyor. Mali piyasaların gündeminde bugün ise kıymetli bir bilgi görünmüyor.

ikstisatbank.com