Sovyetler Birliği’nin dağılmasında kıymetli bir rol üstüne alan Sovyetler Birliği’nin son başkanı Mihail Gorbaçov, 92 yaşında hayatını yitirdi.
Gorbaçov, bir daha yapılanma ve açıklık reformlarıyla Sovyetler Birliği’nin dağılmasının önünü açmıştı. Aralık 1990’da Nobel Barış Ödülü’nü kazanan Gorbaçov, 1990 yılının sonlarında Sovyetler Birliği’nin tüm Cumhuriyetlerine ‘Yenilenmiş Birlik Federasyonu’ için referandum daveti ile tarihe kazınmıştı.
Mihail Gorbaçov kimdir?
Gorbaçov, 2 Mart 1931 tarihinde Kuzey Kafkasya’nın Stavropol bölgesinde Privolnoye köyünde dünyaya geldi. Birinci tahsilini köyünde tamamladı ve 1952 yılında Sovyetler Birliği Komünist Partisi’ne katıldı. 1955’te Moskova Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Stavropol, Genç Komünistler Birliğinde vazife almaya başladı. 1970’te Stavropol teşkilatı birinci sekreteri olan Gorbaçov, 1971’de SBKP Merkez Komitesi üyeliğine seçildi. 1978’de tarım sorumlusu olarak sekretaryaya girdi.
Gorbaçov, 1979’da politbüro yedek üyesi, 1980’de de asil üyesi seçildi. 1985’te SBKP Genel Sekreteri oldu. Glasnost (açıklık) ve perestroika (bir daha yapılanma) siyasetleriyle dünya gündeminde yer etti. Ekim 1988’de devlet başkanlığı nazaranvini de üstlendi.
Çin’i 30 yıl daha sonra ziyaret eden birinci Sovyet başkanı oldu. 1987’de iktisadi reformlardan ve dış siyasette izlenecek siyasetlerden kelam etti. Glasnost ve perestroika ismi verilen ıslahatlar Yüksek Sovyet meclisinde oy birliğiyle kabul edildi. Temmuz 1987’de Avrupa ve Asya’da yerleştirilmiş olan orta ve kısa menzilli füzelerin imha edilmesini kabul etti. 1987’de kitap yayımladı. 8 Aralık 1987 tarihinde ABD Lideri Reagan ile orta menzilli füzelerin imhası mutabakatını imzaladı.
Nobel Barış Mükafatı sahibi
Aralık 1990’da Nobel Barış Ödülü’nü kazandı. 1990 yılının sonlarında Sovyetler Birliği’nin tüm Cumhuriyetlerine ‘Yenilenmiş Birlik Federasyonu’ için referandum davetinde bulundu.
19 Ağustos 1991 tarihinde Birliğin dağılmasına karşı KGB ve ordunun dayanağını alan en yakın arkadaşı olan Gennadi Yanayev ve 8 arkadaşından meydana gelen İhtilal Komitesi, Gorbaçov’a karşı darbe yaptı fakat darbe başarısız oldu. Darbe teşebbüsü Mart 1991’de yapılan referanduma göre, 20 Ağustos’ta yapılması planlanan Yenilenmiş Birlik Mutabakatının iptal edilmesine niye oldu. 22 Ağustos 1991 tarihinde Gorbaçov, Devlet Başkanlığını yeniden elde etti. Sovyetlerden ayrılan 11 devlet, 8 Aralık’ta bir ortaya gelerek Bağımsız Devletler Topluluğu’nu (BDT) oluşturdu. Bu durum Gorbaçov’u büsbütün yetkisiz bıraktı. Bunun üzerine 25 Aralık 1991 tarihinde televizyona çıkarak; ”nazaranvimi tasa ortasında ancak umutla bırakıyorum. Herkese güzel bahtlar diliyorum.” diyerek istifa etti. Bundan daha sonra emekliye ayrılarak çeşitli basın yayın organlarında yorumculukla ilgilendi.
Sosyal-Demokrat Parti’yi kurarak birkaç defa parlamento seçimleri ile devlet başkanlığı seçimlerine katıldıysa da başarılı olamadı. Novaya Gazeta isimli gazetenin sahibi olduğu biliniyor.
Gorbaçov, 30 Ağustos 2022 tarihinde tedavi gördüğü hastanede hayatını yitirdi.
Gorbaçov, bir daha yapılanma ve açıklık reformlarıyla Sovyetler Birliği’nin dağılmasının önünü açmıştı. Aralık 1990’da Nobel Barış Ödülü’nü kazanan Gorbaçov, 1990 yılının sonlarında Sovyetler Birliği’nin tüm Cumhuriyetlerine ‘Yenilenmiş Birlik Federasyonu’ için referandum daveti ile tarihe kazınmıştı.
Mihail Gorbaçov kimdir?
Gorbaçov, 2 Mart 1931 tarihinde Kuzey Kafkasya’nın Stavropol bölgesinde Privolnoye köyünde dünyaya geldi. Birinci tahsilini köyünde tamamladı ve 1952 yılında Sovyetler Birliği Komünist Partisi’ne katıldı. 1955’te Moskova Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Stavropol, Genç Komünistler Birliğinde vazife almaya başladı. 1970’te Stavropol teşkilatı birinci sekreteri olan Gorbaçov, 1971’de SBKP Merkez Komitesi üyeliğine seçildi. 1978’de tarım sorumlusu olarak sekretaryaya girdi.
Gorbaçov, 1979’da politbüro yedek üyesi, 1980’de de asil üyesi seçildi. 1985’te SBKP Genel Sekreteri oldu. Glasnost (açıklık) ve perestroika (bir daha yapılanma) siyasetleriyle dünya gündeminde yer etti. Ekim 1988’de devlet başkanlığı nazaranvini de üstlendi.
Çin’i 30 yıl daha sonra ziyaret eden birinci Sovyet başkanı oldu. 1987’de iktisadi reformlardan ve dış siyasette izlenecek siyasetlerden kelam etti. Glasnost ve perestroika ismi verilen ıslahatlar Yüksek Sovyet meclisinde oy birliğiyle kabul edildi. Temmuz 1987’de Avrupa ve Asya’da yerleştirilmiş olan orta ve kısa menzilli füzelerin imha edilmesini kabul etti. 1987’de kitap yayımladı. 8 Aralık 1987 tarihinde ABD Lideri Reagan ile orta menzilli füzelerin imhası mutabakatını imzaladı.
Nobel Barış Mükafatı sahibi
Aralık 1990’da Nobel Barış Ödülü’nü kazandı. 1990 yılının sonlarında Sovyetler Birliği’nin tüm Cumhuriyetlerine ‘Yenilenmiş Birlik Federasyonu’ için referandum davetinde bulundu.
19 Ağustos 1991 tarihinde Birliğin dağılmasına karşı KGB ve ordunun dayanağını alan en yakın arkadaşı olan Gennadi Yanayev ve 8 arkadaşından meydana gelen İhtilal Komitesi, Gorbaçov’a karşı darbe yaptı fakat darbe başarısız oldu. Darbe teşebbüsü Mart 1991’de yapılan referanduma göre, 20 Ağustos’ta yapılması planlanan Yenilenmiş Birlik Mutabakatının iptal edilmesine niye oldu. 22 Ağustos 1991 tarihinde Gorbaçov, Devlet Başkanlığını yeniden elde etti. Sovyetlerden ayrılan 11 devlet, 8 Aralık’ta bir ortaya gelerek Bağımsız Devletler Topluluğu’nu (BDT) oluşturdu. Bu durum Gorbaçov’u büsbütün yetkisiz bıraktı. Bunun üzerine 25 Aralık 1991 tarihinde televizyona çıkarak; ”nazaranvimi tasa ortasında ancak umutla bırakıyorum. Herkese güzel bahtlar diliyorum.” diyerek istifa etti. Bundan daha sonra emekliye ayrılarak çeşitli basın yayın organlarında yorumculukla ilgilendi.
Sosyal-Demokrat Parti’yi kurarak birkaç defa parlamento seçimleri ile devlet başkanlığı seçimlerine katıldıysa da başarılı olamadı. Novaya Gazeta isimli gazetenin sahibi olduğu biliniyor.
Gorbaçov, 30 Ağustos 2022 tarihinde tedavi gördüğü hastanede hayatını yitirdi.