1978’deki Kurucu Meclis seçimlerinde sol ittifakın adayı olarak milletvekili seçilen, 2019’daki parlamento seçimlerinde de Geniş Cephe’nin adayı olarak bir daha parlamentoya giren Emekçi Partisi-Birleşelim’in başkanlarından Carlos Enrique Fernández Chacon, eski Cumhurbaşkanı Pedro Castillo’nun misyonundan azledilmesiyle başlayan protestoları anlattı.
‘Kitleler sağ partilerin kaygı kampanyasına geçit vermedi’
Chacon, Castillo’nun nazaranvden azline giden süreç için, “Sağ partiler 2021’deki seçimleri kaybetti. Bu partiler başkanlık seçimlerinin ikinci cinsinde Keiko Fujimori için adeta bir ‘haçlı seferleri’ kampanyası yürüttüler. Onlara nazaran çok sağcı Fujimori demokrasiyi, Pedro Castillo ise kesinlikle yenilmesi gereken ‘komünist terörizmi’ temsil ediyordu. Kitleler sağ partilerin kaygı kampanyasına geçit vermedi ve ikinci çeşitte Castillo için oy kullandılar” dedi.
Bir taşra kentinde öğretmen olan Castillo’nun geçmişte eski devlet lideri Toledo’nun sağcı partisinden aday olduğunu, sonrasındasında 2017’de mücadeleci bir öğretmen grevinin önderliğini yaptığını anımsatan eski milletvekili, “Son seçimlerde Fidel Castro ve Hugo Chavez siyasi geleneğini sahiplenen Castillo, kendisini Marksist-Leninist olarak tanımlayan Özgür Peru partisinin adayı oldu. ötürüsıyla, ne Keiko Fujimori bir demokrattı, ne de Castillo bir ‘komünist terörist’ idi. Sonuçta, az bir farkla, seçimlerin galibi Castillo oldu” diye konuştu.
‘ABD’yi müdahale için ikna etmeye çalıştılar’
Castillo’nun zaferiyle sonuçlanan seçimleri çok sağ tarafınca asla kabul edilemediğini tabir eden Chacon, “aynı vakitte, çok sağ seçim sonuçlarını ve yenilgisini kabul etmedi. Ordudan ‘komünist hükümeti’ engellemesini talep etti. Seçimlerde hile olduğunu sav etti, Amerikan Devletler Örgütü’ne (OEA) gitti ve ABD’yi bir müdahale için ikna etmeye çalıştı. Tüm bu teşebbüslerinden bir sonuç alamadı” tabirlerini kullandı.
‘Castillo baskıya boyun eğdi’
Merkez sağ ve görünüşte ilerici sol olan partilerin tüm güçlerini Castillo’yu ölçülü bir program izlemesi istikametinde ikna etmeye adadıklarını tabir eden eski milletvekili, Özgür Peru partisine dışarıdan davet edilmiş olan ve gerisinde kıymetli bir parti gücü bulunmayan Castillo’nun, bu baskıya süratle boyun eğdiğine dikkat çekti. Chacon, “Ekonominin işçi halkın çıkarları doğrultusunda bir daha örgütlenmesine dönük seçim vaatlerini süresiz olarak erteledi ve devraldığı ekonomik modeli motamot sürdürdü” dedi.
‘Medya çok sağın koç başı oldu’
Uzun yıllarını siyasete adayan Chacon, Castillo’nun bakılırsave başlamasının akabinde, Kongre’de çoğunluğu oluşturan sağ partilerin, bakanların ve kabinenin düşürülmesi, devlet liderinin azledilmesi ve idarenin mümkün olan her başlıkta suçlanması haricinde bir siyaset izlemediğini vurguladı. Peru’da gelinen son noktanın çıkış sebeplerini anlatan Chacon, sağ görüşün hakim olduğu basının bu kampanyanın koç başı rolünü oynadığını da ekledi.
“Castillo sağ partilere ödünler vermeye devam etti” diyen Chacon şu biçimde devam etti: “Bu çizginin yaklaşmakta olan sağcı darbeyi engelleyebileceğini düşünüyordu. Lakin sonuçlar umduğunun tam karşıtı oldu. Bu siyaseti, seçimlerde kendisine oy veren kısımların takviyesini yitirmesine niye oldu. Sağı şad etmek yerine, idaresini güçlendirmek için hiç bir vakit takviye davetinde bulunmadı.”
‘Başarısız bir darbe teşebbüsünde bulundu’
Castillo’nun bakılırsavden azli ve önleyici mahpus sonucuyla sonuçlanan 7 Aralık’ta aldığı Kongre fesih sonucu ve olağanüstü hal ilanını “başarısız bir darbe girişimi” olarak yorumladığını lisana getiren Perulu eski milletvekili, eski cumhurbaşkanının niye bu biçimde bir karar aldığının spekülatif bir tartışmaya girdiğini söylemiş oldu.
Chacon, “Fakat sonuçta başarısız bir darbe teşebbüsünde bulundu ve sağ partiler bu sonucun açıklanmasından birkaç saat daha sonra bir sefer daha Castillo’nun bakılırsavden azli talebi için toplanacak Kongre oturumuna bile gerek duymaksızın, Castillo’nun bu teşebbüsünü onu tasfiye etmek için faal bir biçimde kullandı” dedi.
Boluarte, Castillo ile gideceğini söylüyordu
Castillo’nun lider yardımcısıyken kendisinin azli daha sonrasında Cumhurbaşkanı olan Dina Boluarte’ın önce “Castillo azledilirse onunla birlikte giderim” söylemiş olduğini anımsatan Chacon, “Başkanlığa getirildikten daha sonra 2026’ya dek bakılırsavde kalacağını söylemeye başladı. Şimdiyse erken seçim talebinde bulunuyor. Bir yandan orduya ve polise eylemcilere öldürme yetkisi verip beraberinde iki yüzlüce ölenler için hürmet duruşunda bulunma daveti yapan bir şahıstan kelam ediyoruz. Kendisi hakkında şimdiden hareketlerde öldürülenler hakkında bir kamusal soruşturma açılmış durumda” diye konuştu.
‘Castillo hür kalsa bile gayret devam eder’
Sokakta gayrete devam eden kitlelerin taleplerini sorduğumuz eski vekil, “Mücadele geliştikçe kitlelerin talepleri de değişiyor. En baskın talepler Boluarte’nin başkanlıktan ayrılması, mevcut Kongre’nin feshi ve erken seçimler. Aksiyonların başında, değerli bir kesim Castillo’nun hür bırakılması talebini yükseltiyordu ancak bu talep şu anda pek art planda kalmış durumda. Bugün gelinen noktada, Castillo’yu hür bıraksalar bile, Boluarte istifa edene ve seçimler ilan edilene dek uğraşın devam edeceğini düşünüyorum. Kitleler solu temsil eden mevut siyasi liderliklerin çizdiği hudutların dışına çıkıyorlar yahut Peru’da şu anda yaşanmakta olduğu üzere, ağır baskıya karşın, merkezileşmiş rastgele bir liderliğe sahip olmaksızın dizginlenemeyen bir dalga olarak yükseliyorlar. Şu anda sokakta olan kitleler mevcut hiç bir siyasi önderliği tanımıyorlar. O denli ki, aksiyonları sonlandırabilmek için bir çıkış arayan mevcut hükümet müzakere edebilmek için bir kurumsal temsiliyet bulamıyor” sözlerini kullandı.
Castillo’nun bakılırsavden alınması
Peru’da protestolar, eski Cumhurbaşkanı Pedro Castillo‘nun 7 Aralık 2022’de Kongre tarafınca misyonundan alınması üzerine patlak vermişti.
Eski Cumhurbaşkanı Castillo, hükümeti devirmekle suçladığı Kongre tarafınca “kalıcı ahlaki yetersizlik” suçlamasıyla nazaranvinden azledilmişti.
Castillo’nun bakılırsavinden alınması tarafındaki karar, 7 Aralık’taki Genel Konsey toplantısında 6 aleyhte, 10 çekimser oya karşı 101 lehte oyla kabul edilmişti.
Karara münasebet olarak “kamu bakılırsavlerini gasbetme, devlet yetkilerinin işleyişini engelleme ve anayasal tertibi ihlal etmeye çalışmak” gösterilmişti.
Pedro Castillo, Kongreyi feshetme ve ulusal acil durum hükümeti kurma sonucunın akabinde gözaltına alınmıştı.
sonrasındasında Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dina Boluarte, ülkenin yeni Cumhurbaşkanı olarak yemin etmişti.
Boluarte‘nin istifa etmesini ve erken seçime gidilmesini talep eden protestocular ile polis içinde çıkan çatışmalarda meyyit sayısı 53’e yükselmişti.
Castillo’nun cezası onanmıştı
Peru Yüksek Mahkemesi, Castillo’ya verilen 18 ay önleyici mahpus cezası sonucuna yapılan itirazı reddederek 30 Aralık 2022’de cezanın devamına karar vermişti.
Seçimler Nisan 2024’te
Boluarte’nin erken seçim talebi üzerine Kongre’de yapılan oylamada seçimin Nisan 2024’te yapılmasına karar verilmişti.
Ölümler niçiniyle 17 Aralık 2022’de 2 bakan nazaranvlerinden istifa etmiş, Ombudsman Ofisi savcılıktan “acil soruşturma” başlatmasını talep etmişti.
‘Kitleler sağ partilerin kaygı kampanyasına geçit vermedi’
Chacon, Castillo’nun nazaranvden azline giden süreç için, “Sağ partiler 2021’deki seçimleri kaybetti. Bu partiler başkanlık seçimlerinin ikinci cinsinde Keiko Fujimori için adeta bir ‘haçlı seferleri’ kampanyası yürüttüler. Onlara nazaran çok sağcı Fujimori demokrasiyi, Pedro Castillo ise kesinlikle yenilmesi gereken ‘komünist terörizmi’ temsil ediyordu. Kitleler sağ partilerin kaygı kampanyasına geçit vermedi ve ikinci çeşitte Castillo için oy kullandılar” dedi.
Bir taşra kentinde öğretmen olan Castillo’nun geçmişte eski devlet lideri Toledo’nun sağcı partisinden aday olduğunu, sonrasındasında 2017’de mücadeleci bir öğretmen grevinin önderliğini yaptığını anımsatan eski milletvekili, “Son seçimlerde Fidel Castro ve Hugo Chavez siyasi geleneğini sahiplenen Castillo, kendisini Marksist-Leninist olarak tanımlayan Özgür Peru partisinin adayı oldu. ötürüsıyla, ne Keiko Fujimori bir demokrattı, ne de Castillo bir ‘komünist terörist’ idi. Sonuçta, az bir farkla, seçimlerin galibi Castillo oldu” diye konuştu.
‘ABD’yi müdahale için ikna etmeye çalıştılar’
Castillo’nun zaferiyle sonuçlanan seçimleri çok sağ tarafınca asla kabul edilemediğini tabir eden Chacon, “aynı vakitte, çok sağ seçim sonuçlarını ve yenilgisini kabul etmedi. Ordudan ‘komünist hükümeti’ engellemesini talep etti. Seçimlerde hile olduğunu sav etti, Amerikan Devletler Örgütü’ne (OEA) gitti ve ABD’yi bir müdahale için ikna etmeye çalıştı. Tüm bu teşebbüslerinden bir sonuç alamadı” tabirlerini kullandı.
‘Castillo baskıya boyun eğdi’
Merkez sağ ve görünüşte ilerici sol olan partilerin tüm güçlerini Castillo’yu ölçülü bir program izlemesi istikametinde ikna etmeye adadıklarını tabir eden eski milletvekili, Özgür Peru partisine dışarıdan davet edilmiş olan ve gerisinde kıymetli bir parti gücü bulunmayan Castillo’nun, bu baskıya süratle boyun eğdiğine dikkat çekti. Chacon, “Ekonominin işçi halkın çıkarları doğrultusunda bir daha örgütlenmesine dönük seçim vaatlerini süresiz olarak erteledi ve devraldığı ekonomik modeli motamot sürdürdü” dedi.
‘Medya çok sağın koç başı oldu’
Uzun yıllarını siyasete adayan Chacon, Castillo’nun bakılırsave başlamasının akabinde, Kongre’de çoğunluğu oluşturan sağ partilerin, bakanların ve kabinenin düşürülmesi, devlet liderinin azledilmesi ve idarenin mümkün olan her başlıkta suçlanması haricinde bir siyaset izlemediğini vurguladı. Peru’da gelinen son noktanın çıkış sebeplerini anlatan Chacon, sağ görüşün hakim olduğu basının bu kampanyanın koç başı rolünü oynadığını da ekledi.
“Castillo sağ partilere ödünler vermeye devam etti” diyen Chacon şu biçimde devam etti: “Bu çizginin yaklaşmakta olan sağcı darbeyi engelleyebileceğini düşünüyordu. Lakin sonuçlar umduğunun tam karşıtı oldu. Bu siyaseti, seçimlerde kendisine oy veren kısımların takviyesini yitirmesine niye oldu. Sağı şad etmek yerine, idaresini güçlendirmek için hiç bir vakit takviye davetinde bulunmadı.”
‘Başarısız bir darbe teşebbüsünde bulundu’
Castillo’nun bakılırsavden azli ve önleyici mahpus sonucuyla sonuçlanan 7 Aralık’ta aldığı Kongre fesih sonucu ve olağanüstü hal ilanını “başarısız bir darbe girişimi” olarak yorumladığını lisana getiren Perulu eski milletvekili, eski cumhurbaşkanının niye bu biçimde bir karar aldığının spekülatif bir tartışmaya girdiğini söylemiş oldu.
Chacon, “Fakat sonuçta başarısız bir darbe teşebbüsünde bulundu ve sağ partiler bu sonucun açıklanmasından birkaç saat daha sonra bir sefer daha Castillo’nun bakılırsavden azli talebi için toplanacak Kongre oturumuna bile gerek duymaksızın, Castillo’nun bu teşebbüsünü onu tasfiye etmek için faal bir biçimde kullandı” dedi.
Boluarte, Castillo ile gideceğini söylüyordu
Castillo’nun lider yardımcısıyken kendisinin azli daha sonrasında Cumhurbaşkanı olan Dina Boluarte’ın önce “Castillo azledilirse onunla birlikte giderim” söylemiş olduğini anımsatan Chacon, “Başkanlığa getirildikten daha sonra 2026’ya dek bakılırsavde kalacağını söylemeye başladı. Şimdiyse erken seçim talebinde bulunuyor. Bir yandan orduya ve polise eylemcilere öldürme yetkisi verip beraberinde iki yüzlüce ölenler için hürmet duruşunda bulunma daveti yapan bir şahıstan kelam ediyoruz. Kendisi hakkında şimdiden hareketlerde öldürülenler hakkında bir kamusal soruşturma açılmış durumda” diye konuştu.
‘Castillo hür kalsa bile gayret devam eder’
Sokakta gayrete devam eden kitlelerin taleplerini sorduğumuz eski vekil, “Mücadele geliştikçe kitlelerin talepleri de değişiyor. En baskın talepler Boluarte’nin başkanlıktan ayrılması, mevcut Kongre’nin feshi ve erken seçimler. Aksiyonların başında, değerli bir kesim Castillo’nun hür bırakılması talebini yükseltiyordu ancak bu talep şu anda pek art planda kalmış durumda. Bugün gelinen noktada, Castillo’yu hür bıraksalar bile, Boluarte istifa edene ve seçimler ilan edilene dek uğraşın devam edeceğini düşünüyorum. Kitleler solu temsil eden mevut siyasi liderliklerin çizdiği hudutların dışına çıkıyorlar yahut Peru’da şu anda yaşanmakta olduğu üzere, ağır baskıya karşın, merkezileşmiş rastgele bir liderliğe sahip olmaksızın dizginlenemeyen bir dalga olarak yükseliyorlar. Şu anda sokakta olan kitleler mevcut hiç bir siyasi önderliği tanımıyorlar. O denli ki, aksiyonları sonlandırabilmek için bir çıkış arayan mevcut hükümet müzakere edebilmek için bir kurumsal temsiliyet bulamıyor” sözlerini kullandı.
Castillo’nun bakılırsavden alınması
Peru’da protestolar, eski Cumhurbaşkanı Pedro Castillo‘nun 7 Aralık 2022’de Kongre tarafınca misyonundan alınması üzerine patlak vermişti.
Eski Cumhurbaşkanı Castillo, hükümeti devirmekle suçladığı Kongre tarafınca “kalıcı ahlaki yetersizlik” suçlamasıyla nazaranvinden azledilmişti.
Castillo’nun bakılırsavinden alınması tarafındaki karar, 7 Aralık’taki Genel Konsey toplantısında 6 aleyhte, 10 çekimser oya karşı 101 lehte oyla kabul edilmişti.
Karara münasebet olarak “kamu bakılırsavlerini gasbetme, devlet yetkilerinin işleyişini engelleme ve anayasal tertibi ihlal etmeye çalışmak” gösterilmişti.
Pedro Castillo, Kongreyi feshetme ve ulusal acil durum hükümeti kurma sonucunın akabinde gözaltına alınmıştı.
sonrasındasında Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dina Boluarte, ülkenin yeni Cumhurbaşkanı olarak yemin etmişti.
Boluarte‘nin istifa etmesini ve erken seçime gidilmesini talep eden protestocular ile polis içinde çıkan çatışmalarda meyyit sayısı 53’e yükselmişti.
Castillo’nun cezası onanmıştı
Peru Yüksek Mahkemesi, Castillo’ya verilen 18 ay önleyici mahpus cezası sonucuna yapılan itirazı reddederek 30 Aralık 2022’de cezanın devamına karar vermişti.
Seçimler Nisan 2024’te
Boluarte’nin erken seçim talebi üzerine Kongre’de yapılan oylamada seçimin Nisan 2024’te yapılmasına karar verilmişti.
Ölümler niçiniyle 17 Aralık 2022’de 2 bakan nazaranvlerinden istifa etmiş, Ombudsman Ofisi savcılıktan “acil soruşturma” başlatmasını talep etmişti.