Rusya temerrüdü yaklaşıyor: Yatırımcıların bilmesi gereken 4 şey

Yahya

New member
Kapsamlı yaptırımlar geçen hafta Rusya’nın dış borcunda dolar cinsinden ödeme yapma kabiliyetini bozduktan daha sonra S&P’den gelen not indirimi Rusya’yı süratle temerrüde düşmeye yaklaştırıyor.

Ekonomistler, şayet gerçekleşirse, hedge fonlarından Long Term Capital Management’ın iflası ile sonuçlanan ve Wall Street bankaları tarafınca kurtarılmasını gerektiren 1998 krizinden bu yana ülkenin birinci temerrüdü olacağını ve Rusya’nın 1917’deki Bolşevik ihtilalinden bu yana dış borçtaki birinci temerrüdü olacağını söylemiş oldu.

Ne oldu?

Rusya Maliye Bakanlığı geçen hafta yaptığı açıklamada, bir çift dolar cinsinden tahvil için yaklaşık 649 milyon dolarlık kupon ve anapara ödemesi yapmaya çalıştığını, lakin yaptırımların ödemelerin kabul edilmesini engellediğini söylemiş oldu. Rusya bunun yerine, tahvil koşullarına nazaran müsaade verilmeyen ruble cinsinden ödeme yaptı.

Wall Street Journal’a bakılırsa bu, Rusya hükümetinin dolar cinsinden ödeme yapması yahut temerrüde düşmesi için 4 Mayıs’ta sona eren 30 günlük bir ödemesiz devir başlattı.

S&P Küresel Ratings, cuma günü geç saatlerde, Rusya’nın 4 Nisan’da yabancı tahvil ödemelerini ruble cinsinden yapmayı ayarlamasının akabinde Rusya’nın notunu “seçici temerrüde” düşürdü. Derecelendirme şirketi, Rusya’nın rubleleri müsaade verilen 30 günlük ödemesiz müddet ortasında dolara dönüştürebilmesini beklemediğini söylemiş oldu.

Neler geliyor?

Wells Fargo’daki ekonomistler yazdıkları bir nota göre Rusya, önümüzdeki aylarda dolar cinsinden ödeme tarihlerinin istikrarlı bir akışıyla karşı karşıya ve ödemeler bilhassa büyük olmasa da, Moskova, ek tahvillerin ödemesiz periyoda girdiğini ve ondan sonrasında potansiyel olarak temerrüde düşebileceğini nazaranbilecek birebir pürüzlerle karşı karşıya kalacak.

Rusya’nın mayıs ayında 70 milyon dolarlık faiz ödemesi ve Haziran ayında yaklaşık 400 milyon dolarlık kupon ödemesiyle karşı karşıya kaldığını, Eylül yükümlülüklerinin ise yaklaşık 370 milyon dolarlık faiz ödemesi ve yaklaşık 425 milyon dolar kıymetinde bir tahvilin ödenmesi de dahil olmak üzere yaklaşık 800 milyon dolar daha külfetli olduğunu belirttiler (aşağıdaki tabloya bakınız).


Yatırımcı reaksiyonu

24 Şubat’ta Ukrayna’nın işgalinin akabinde ABD ve müttefiklerinin Moskova’ya karşı uyguladığı yaptırım dalgalarının akabinde Rusya’nın temerrüde düşme ihtimali hiç de sürpriz değil.

High Frequency Economics baş ekonomisti Carl Weinberg bir notta “Bizim görüşümüze nazaran, Rusya’nın dış borcundaki temerrüdü, finansal yaptırımların kaçınılmaz kararı ve aslında bu yaptırımların amacıdır” diyor.

Capital Economics’te ekonomist olan Joseph Marlow, cuma günkü bir notta Rusya hükümeti “bunun olmasını önlemek için elinden geleni yapmaya istekli görünse de, [bir temerrüt] artık yüksek bir olasılıkla fiyatlandırılıyor üzere görünüyor” diyor.

Global ve ABD’li yatırımcıların temerrüt mümkünlüğünü büyük ölçüde adım adım ele aldıkları görülüyor. Jeopolitik belirsizlik yahut finansal karışıklık periyotlarında tipik olarak liman olarak hizmet veren ABD tahvilleri, işgalden daha sonra güvenliğe kısa bir uçuştan daha sonra keskin bir biçimde enflasyon ve para siyasetinde sıkılaştırma ile satıldı.

Esas ABD pay senedi endeksleri Mart ayı başındaki en düşük düzeylerden geri döndü, lakin S&P 500 SPX, %1,08, Dow Jones Endüstriyel Ortalama DJIA, %0,70 ve Nasdaq Bileşik COMP, %1.97 düştü. Düşüş, Rusya’nın temerrüt dehşetlerinden fazla Federal Rezerv’in para siyasetini sıkılaştırma planlarına ait telaşlara bağlandı.

Bulaşma riskleri

Bir Rus temerrüdü nispeten küçük olacak ve finansal otoriteler, finansal sistem üstündeki temerrütten kaynaklanan dalgalanma tesirlerinin risklerini azaltmış durumdalar. Mart ayında Memleketler arası Para Fonu Genel Müdürü, Rusya’ya toplam banka maruziyetini 120 milyar dolar olarak deklare etti – ihmal edilemez olarak nitelendirdiği bir sayı, “ama mutlaka sistematik olarak rioyutta değil”.

Pekala ya başka gelişmekte olan pazarlar?

Schroders’ın kıdemli gelişmekte olan piyasalar ekonomisti David Rees, geçen haftaki bir yazısında “Ne de olsa, geçmiş ülke temerrütler krizleri 1980’lerde Latin Amerika’da, 1990’larda Asya’da ve 2000’lerde Orta Doğu Avrupa’da (CEE) dalgalandı; ve 1998’deki Rus rublesi krizinden daha sonra olduğu üzere diğer bulaşma örnekleri de oldu, “diye yazdı.

Rees, Rusya’nın temerrüde düşmesinin öteki kredi olaylarının dalgasını tetiklemesinin muhtemel görünmediğini söylemiş oldu. Rastgele bir temerrüt “ekonomik sıkıntılardan fazla, ödeme yapma kabiliyetinden fazla ödeme yapmasını engelleyen yaptırımlardan kaynaklanacaktır” dedi.

“Ve başka EM’lerin son senelerda geçmiş bölgesel krizlerdilk evvelkiler üzere dış kırılganlıklar oluşturması kelam konusu değil” diye yazdı. “Gerçekten de, birden fazla EM son aylarda pek esnek olmuştur, zira sağlam dış konumlar ve proaktif faiz oranı artışları global olaylara yalıtım sağlamıştır.”

bu biçimde endişelenecek bir şey yok mu?

Asla asla demeyin, ekonomistler ve piyasa gözlemcileri uyarıyor. Capital Economics’in geçen ay uyardığı üzere, toplam sayıların altında, sistematik olarak kıymetli bir kurumun Rus devlet borcuna ağır bir biçimde maruz kalması ve potansiyel olarak finansal sistem aracılığıyla sarsıntılar gönderebilme mümkünlüğü var. Ve bir hükümet temerrüdünü şirketler takip edebilir.

Market Watch