Sunak ateşten gömleği giydi Mükemmel döndü fakat işi güç

Fergus

New member
Aslında harikulade bir geri dönüştür yaşadığı Rishi Sunak’ın. Liz Truss karşısında kaybettiği liderlik yarışının üzerinden 45 gün geçmeden ülkenin birinci Asyalı Başbakanı oluverdi. Son üç ay ortasında İngiltere’nin üçüncü Başbakanı olmak üzere çok tuhaf bir özelliği de var.

Her şey parti ortasında olup bitti olağan. Halkın seçmediği bir Başbakan olarak, çözülmesi gereken devasa problemlerle uğraşırken bu halk takviyesinden mahrum olma durumu işini zorlaştıracak haliyle. Vaktinde yapılırsa seçimlere de daha iki yıl var. Bu süreyi tamamlayabilecek mi vakit gösterecek. şahsi görüşüm o denli olmayacağı tarafında. Ülkeyi yakın vakitte bir erken genel seçim bekliyor.

Öncelik piyasaların güveni

Durum parlak değil. Liz Truss ile Truss’ın Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng’in yalnızca bir ay evvel deklare ettikları vergi indirimlerini içeren küçük bütçe, finans piyasalarını panikleterek Truss’ın koltuğunu kaybetmesine yol açtı, malum. Kwarteng’in yerine gelen, Trussonomics olarak isimlendirilen bütçede yer alan vergi indirimlerinin neredeyse tamamını iptal eden Jeremy Hunt piyasaları istikrara kavuşturdu sayılır. Boris Johnson’un adaylıktan vazgeçtiğini açıklamasının akabinde Sterling dün sabah dolar karşısında yükselmeye başladı. Lakin bu her şeyin büsbütün yolunda olduğu manasına gelmiyor. Sunak’ın piyasaların inancını kazanmak için epeyce şey yapması gerekecek.

Sunak, mensubu olduğu Muhafazakar Parti’nin kendisindilk evvelki hükümetlerinin yarattığı hayat pahalılığıyla, yükselen güç fiyatlarıyla, son kırk yılın en yüksek enflasyonuyla, artan faiz oranlarıyla boğuşmak zorunda. Ayrıyeten kamu maliyesindeki 40 milyar sterlinklik açık daha fazla fakirleşmeye yol açacak, ülke iktisadının de 2023’ün ortalarına kadar sakinlik ortasında olması bekleniyor. Latife üzere gelebilir fakat gitgide yoksullaşan bir ülkeye dönüşüyor İngiltere.

Kemerler sıkılacak

Yani Sunak’ın kemer sıkma manasına gelecek “temkinli bir iktisat politikası” uygulamaktan öteki dermanı yok. Maliye Bakanı Hunt sıhhat ile savunma haricindeki devlet dairelerine bütçelerini yüzde 15’e varan oranlarda azaltmalarını söylemişti. Bu “kemer sıkma” manasına geliyor olağan. Kamu hizmetlerinde büyük kesintler yapılması da bekleniyor. aslına bakarsanız makus durumda olan Ulusal Sıhhat Servisi (NHS) her zamankinden daha da fazla külfetlerle karşılaşacak, o tarafta işaretler var.

Emekçilerin 1977’den bu yana enflasyona bakılırsa ayarlanmış gerçek fiyatlarında de muazzam bir düşüş yaşanıyor. Ulaşım, posta başta olmak üzere tüm dallarda büyük grev hazırlıkları var. Yakında duyacağız. Sunak’ın ise, Truss’la girdiği liderlik yarışı sırasında lisana getirdiği vaatleri haricinde derli toplu bir planı, projesi yok.

Seçmenlerde bunun farkında olduğu için Muhafazakar Parti, son yapılan anketlere nazaran Emekçi Partisi’nin 30 puan gerisine düştü. Emekçi Partisi, Liberal Demokrat Parti, İskoçya Milliyetçi Partisi (adı yanıltmasın İskoçya’daki Personel Partisi’dir bu), Yeşiller Partisi erken genel seçim davetinde bulunuyorlar uzun müddettir. YouGov tarafınca 2,000’den çok şahısla yapılan bir ankete bakılırsa de yüzde 63’lük bir kesim “derhal erken seçim” istiyor.

Boris’in çekilmesinin sebebi

Ekonomik/politik ortamın farkında olanlardan birinin de aday olması halinde bir daha Başbakan bulunmasına kesin gözüyle bakılan Boris Johnson olduğu muhakkak. Johnson, şayet bir daha Başbakan olsaydı, meseleleri çözememesi durumunda tüm sorumluluğu sırtlamak zorunda kalacaktı. Erken seçimde de kaybeden bir Başbakan olmayı istemediği de ortada. O niçinle, evvelce epeyce istediği Başbakanlık için bir daha aday olmuşken, muhtemelen bunları hesaplayarak geri çekilmiş olmalı. Bir daha sonraki genel seçimlere bakılırsa tavır alacağı da sır değil.

Asyalı birinci Başbakan olarak doğal ki tarihe geçti Sunak. (“İlk yabancı Başbakan” diyenler var, lakin yanlışsız değil. Benjamin Disraeli, 1800’lü senelerda Başbakanlık yapmış olan birinci göçmendir). Ülkenin en ancak en varlıklı siyasetçisi olarak Asyalılığını da bir kenara bırakmış, tüm tavırları “beyaz” olan bir Asyalı’dır aslında Sunak. Kendisinin de mensubu olduğu sermaye sınıfının çıkarlarını savunacak alışılmış ki. “Sermayedarlar milleti”ndendir. Göçmenleri heyecanlandırmıştır Başbakanlığı lakin “beyaz” bir hükümran olduğu da ortada.

İngiltere’de “farklı ırktan olmanın Başbakan olmaya pürüz olmadığını göstermesi” değerli diyenler de vardır herbiçimde. İngiltere üzere ülkelerde siyah beyaz ırkçılığını yalnızca sersemler yapar. Artık revaçta olan “ekonomik ırkçılık”tır. Siyah siyahı, beyaz beyazı sömürüyor. Siyah/beyaz daima bir arada siyahı, daima bir arada beyazı sömürüyorlar.

Sunak bu iştirakin elemanlarındandır.

Uzun sürmez saltanatı.