Binlerce sivil
Bırakın desteklemeyi, uğruna ölenler bile oldu Hitler’in. Çabucak aklımıza Himmler, Goebbels, Goering, Model, Rommel, Kluge üzere üst seviye Nazi yöneticisi ya da komutanın intiharları geliyor. Başta bu figürler olmak üzere hayli sayıda öbür Nazi subayları da intihar etti alışılmış. Bir sayıma göre bunlar içinde 53 karacı, 14 havacı general ile 11 amiral de var. Fakat kelamını ettiklerim bunlar değil. Binlerce, evet, binlerce bayağı Alman vatandaşı Hitler için kendi canına kıymıştır. İspanyol El Pais gazetesinde bu mevzuda yazılmış fazlaca uygun bir araştırma okudum. Gazetenin 31 Ekim 2022 tarihindeki sayısında Jacinto Anton‘un tarihçi Florian Huber’in kitabını tanıtırken yazdıkları yardımıyla haberdar oldum bahisten.
Duymuştum kimi argümanlar lakin bu kadar geniş boyutlu bir çılgınlığın olabileceğine ihtimal vermezdim doğrusu. Hitler sevgisi yüzünden intihar eden bayağı beşerler içinde küçük çocuklarını boğduktan daha sonra kendisi asan bir mesken hanımı da var, tüm ailesini zehirleyen de. Akıl alır üzere değil.
“Promise Me You Will Shoot Yourself- The Downfall of Ordinary Germans“ (Bana Kelam Ver Kendini Vuracaksın- bayağı Almanların Düşüşü) isimli, en kısa vakitte kesinlikle alacağım kitabında Alman tarihçi Florian Huber, Nazi rejimi çöktüğünde hem ümitsizlikten birebir vakitte Sovyet Kızıl Ordusu’nun intikam alacağından duydukları kaygıyla kendilerini öldüren onbinlerce (sayıya bakar mısınız?) sivilin hikayesini yazmış. Kuzeydoğu Almanya’daki Demmin isimli küçük bir kasabada 700 kişinin intiharının anlatılmasıyla başlıyor kitap. Her yaştan, meslekten, sınıftan beşerler bu canlarına kıyanlar.
Korkunç bilgiler bunlar. Bir teğmenin genç karısı üç yaşındaki oğlunu iple boğduktan daha sonra kendini asmış. 71 yaşındaki bir sıhhat sigortası yöneticisi de, karısını, kızını, küçük torunlarını öldürdükten daha sonra kendini asarak intihar etmiş. Günther soyadlı bir ailenin konutunda 12 kişi, kimi kendinlerini zehirleyerek, kimileri bileklerini keserek, bazıları de av tüfeğiyle başların uçurarak ölmüşler. Huber, Demmin kasabasının mezarlık bekçisinin tüm bu ölülerin listesini tuttuğunu da belirtiyor. Listede 135 numarada 1 Mayıs 1945’te ‘büyükbabası tarafınca boğularak öldürülen’, çabucak hemen bir yaşında bir kız çocuğu da var.
Anavatanın yok oluşu
Rejimin mağlubiyeti üzerine asıl korkması gerekenlerin Naziler bulunmasına karşın onlardan epeyce sivillerin kendilerini öldürmelerine şaşırdığını belirten Huber Nazizm’in mağlubiyetten daha sonra kaçınılmaz olarak insanları intihara sürükleyen kitle psikolojisini, “Unutmayalım ki Üçüncü Reich periyodunda Alman halkı 12 yıl boyunca daima bir olağanüstü hal ve düzensizlik ortasında yaşadı. Savaştan evvelki birinci birkaç yıl boyunca her şey umut ve zafer, Führer’e bağlılık ve sevgiydi. Savaşın başlangıcında, ezici bir gurur, güç, üstünlük, nefret duygusu vardı. Savaşın son senelerında ise bu hislerin yerini acı, dehşet, ümitsizlik ve hatta kendinden nefret etme aldı. Tüm bunlar, kutsal anavatanın karşı karşıya kaldığı yok oluşun yıkıcı tecrübesiyle doruğa ulaştı” kelamlarıyla açıklıyor.
Çoklu intiharların büyük kısmının Almanya’nın Sovyetlerce ele geçirilen bölgelerinde, mesela Leipzig’de, daha yaygın olduğunu belirtiyor Huber. Bu bölgelerdeki intiharların “Kızıl Ordu askerlerinin bayanlara tecavüz ettiği ya da edeceği kaygısından kaynaklandığına” ait bir anti-Sovyet propaganda vardır. Bugüne kadar asla kanıtlanamamış bir savdır bu. Bu bölgelerde intiharların hayli olmasının asıl sebebini Huber, Alman halkına senelerca Nazilerce pompalanan ‘Moğol canavarları’ (Ruslar) korkusu olarak açıklıyor. Doğal kitabında Kızıl Ordu’nun girdiği yerlerde zulüm yaptığını da ileri sürüyor.
Bu intihar salgınının sebebini ait olarak bir diğer açıklamada da “1945 yılında Almanya’da bir hayli faktör bir ortaya gelerek bu ruh halini yarattı: şiddet ve Rus intikamı korkusu, suçluluk, hata paydaşlığı duygusu, ümitsizlik, konutların ve sevdiklerin kaybı. Tüm bunlar bulaşıcı bir atmosfer yarattı, bu kadar epeyce insan kendini öldürürken, başkaları de onları takip etme eğilimindeydi” diyor Huber.
Suçluluk hissiyle intihar edenler, rejimin destekçisiydiler aşikâr ki. Ümitsizlik nedeni öne sürülerek intihar edenler de herbiçimde Hitler’in olmadığı bir dünyada yaşanamayacağını düşünenlerdi. Her iki münasebetle intihar edenlerin sayısı binerle tabir ediliyor.
Kimse Nazileri bir avuç manyaklar topluluğu olarak nitelendirmesin. Hitler ile rejiminin halktan büyük, birebir vakitte epey büyük takviye aldığı artık mutlaktır.
İnsan aklı işte.
Sık sık yanılır.
Bırakın desteklemeyi, uğruna ölenler bile oldu Hitler’in. Çabucak aklımıza Himmler, Goebbels, Goering, Model, Rommel, Kluge üzere üst seviye Nazi yöneticisi ya da komutanın intiharları geliyor. Başta bu figürler olmak üzere hayli sayıda öbür Nazi subayları da intihar etti alışılmış. Bir sayıma göre bunlar içinde 53 karacı, 14 havacı general ile 11 amiral de var. Fakat kelamını ettiklerim bunlar değil. Binlerce, evet, binlerce bayağı Alman vatandaşı Hitler için kendi canına kıymıştır. İspanyol El Pais gazetesinde bu mevzuda yazılmış fazlaca uygun bir araştırma okudum. Gazetenin 31 Ekim 2022 tarihindeki sayısında Jacinto Anton‘un tarihçi Florian Huber’in kitabını tanıtırken yazdıkları yardımıyla haberdar oldum bahisten.
Duymuştum kimi argümanlar lakin bu kadar geniş boyutlu bir çılgınlığın olabileceğine ihtimal vermezdim doğrusu. Hitler sevgisi yüzünden intihar eden bayağı beşerler içinde küçük çocuklarını boğduktan daha sonra kendisi asan bir mesken hanımı da var, tüm ailesini zehirleyen de. Akıl alır üzere değil.
“Promise Me You Will Shoot Yourself- The Downfall of Ordinary Germans“ (Bana Kelam Ver Kendini Vuracaksın- bayağı Almanların Düşüşü) isimli, en kısa vakitte kesinlikle alacağım kitabında Alman tarihçi Florian Huber, Nazi rejimi çöktüğünde hem ümitsizlikten birebir vakitte Sovyet Kızıl Ordusu’nun intikam alacağından duydukları kaygıyla kendilerini öldüren onbinlerce (sayıya bakar mısınız?) sivilin hikayesini yazmış. Kuzeydoğu Almanya’daki Demmin isimli küçük bir kasabada 700 kişinin intiharının anlatılmasıyla başlıyor kitap. Her yaştan, meslekten, sınıftan beşerler bu canlarına kıyanlar.
Korkunç bilgiler bunlar. Bir teğmenin genç karısı üç yaşındaki oğlunu iple boğduktan daha sonra kendini asmış. 71 yaşındaki bir sıhhat sigortası yöneticisi de, karısını, kızını, küçük torunlarını öldürdükten daha sonra kendini asarak intihar etmiş. Günther soyadlı bir ailenin konutunda 12 kişi, kimi kendinlerini zehirleyerek, kimileri bileklerini keserek, bazıları de av tüfeğiyle başların uçurarak ölmüşler. Huber, Demmin kasabasının mezarlık bekçisinin tüm bu ölülerin listesini tuttuğunu da belirtiyor. Listede 135 numarada 1 Mayıs 1945’te ‘büyükbabası tarafınca boğularak öldürülen’, çabucak hemen bir yaşında bir kız çocuğu da var.
Anavatanın yok oluşu
Rejimin mağlubiyeti üzerine asıl korkması gerekenlerin Naziler bulunmasına karşın onlardan epeyce sivillerin kendilerini öldürmelerine şaşırdığını belirten Huber Nazizm’in mağlubiyetten daha sonra kaçınılmaz olarak insanları intihara sürükleyen kitle psikolojisini, “Unutmayalım ki Üçüncü Reich periyodunda Alman halkı 12 yıl boyunca daima bir olağanüstü hal ve düzensizlik ortasında yaşadı. Savaştan evvelki birinci birkaç yıl boyunca her şey umut ve zafer, Führer’e bağlılık ve sevgiydi. Savaşın başlangıcında, ezici bir gurur, güç, üstünlük, nefret duygusu vardı. Savaşın son senelerında ise bu hislerin yerini acı, dehşet, ümitsizlik ve hatta kendinden nefret etme aldı. Tüm bunlar, kutsal anavatanın karşı karşıya kaldığı yok oluşun yıkıcı tecrübesiyle doruğa ulaştı” kelamlarıyla açıklıyor.
Çoklu intiharların büyük kısmının Almanya’nın Sovyetlerce ele geçirilen bölgelerinde, mesela Leipzig’de, daha yaygın olduğunu belirtiyor Huber. Bu bölgelerdeki intiharların “Kızıl Ordu askerlerinin bayanlara tecavüz ettiği ya da edeceği kaygısından kaynaklandığına” ait bir anti-Sovyet propaganda vardır. Bugüne kadar asla kanıtlanamamış bir savdır bu. Bu bölgelerde intiharların hayli olmasının asıl sebebini Huber, Alman halkına senelerca Nazilerce pompalanan ‘Moğol canavarları’ (Ruslar) korkusu olarak açıklıyor. Doğal kitabında Kızıl Ordu’nun girdiği yerlerde zulüm yaptığını da ileri sürüyor.
Bu intihar salgınının sebebini ait olarak bir diğer açıklamada da “1945 yılında Almanya’da bir hayli faktör bir ortaya gelerek bu ruh halini yarattı: şiddet ve Rus intikamı korkusu, suçluluk, hata paydaşlığı duygusu, ümitsizlik, konutların ve sevdiklerin kaybı. Tüm bunlar bulaşıcı bir atmosfer yarattı, bu kadar epeyce insan kendini öldürürken, başkaları de onları takip etme eğilimindeydi” diyor Huber.
Suçluluk hissiyle intihar edenler, rejimin destekçisiydiler aşikâr ki. Ümitsizlik nedeni öne sürülerek intihar edenler de herbiçimde Hitler’in olmadığı bir dünyada yaşanamayacağını düşünenlerdi. Her iki münasebetle intihar edenlerin sayısı binerle tabir ediliyor.
Kimse Nazileri bir avuç manyaklar topluluğu olarak nitelendirmesin. Hitler ile rejiminin halktan büyük, birebir vakitte epey büyük takviye aldığı artık mutlaktır.
İnsan aklı işte.
Sık sık yanılır.