Son günler Rusya ve Ukrayna içinde yapılan görüşmelerde ‘barış umudunun’ ortaya çıkması piyasaları rahatlattı. İnançlı limanlara olan ilgi azalırken, borsalarda reaksiyon yükselişleri görüldü. Yaşanan gelişmeler altın ve petrol meblağlarını da etkiledi. Altını ons fiyatında yükseliş denemeleri zayıf kaldı, petrol meblağlarında düşüş de derinlik kazandı.
İşte Hürriyet gazetesi muharriri Zeynel Balcı’nın bu haftaki yazısı…
Ana gündem Rusya-Ukrayna yüklü olmaya devam ediyor. İki ülke içindeki görüşmelerde sağlanan mutabakat umudu piyasalara olumlu yansıdı. Lakin Rusya ve ABD’nin görüşme neticelerina temkinli yaklaşmaları ve savaşın görüşmelerin akabinde da sürüyor olması bu taraftaki iyimserliği biraz zayıflattı. Bir daha sonraki görüşme için diplomasi sürüyor. Ateşkes ve barış mümkünlüğü artan risk iştahıyla borsalarda reaksiyon yükselişlerine yol açarken inançlı limanlara ilgiyi azalttı. Altının ons fiyatında yükseliş denemeleri zayıf kaldı. Petrol fiyatlarında ise düşüş derinlik kazanmış görülüyor. Bu gelişmede mutabakat beklentileri haricinde ABD’nin önümüzdeki 6 ay boyunca stratejik petrol rezervlerinden günde 1 milyon varili hür bırakma sonucu ve perşembe günkü OPEC+ toplantısından gelen üretim artışı sonucu tesirli oldu. OPEC+ petrol üretimini mayıs ayında beklendiği üzere günlük 432 bin varil arttırma konusunda anlaştı. Daha geniş vadede, omicron olaylarındaki artış ve global iktisatta büyüme beklentilerinin aşağı istikametli revize edilmesi var.
İngiltere de dahil oldu
İngiltere de stratejik petrol rezervlerinin hür bırakılmasında ABD’ye katılma sonucu ismi. ABD Lideri Joe Biden, müttefiklerin kendi stoklarından 50 milyon varil kadar özgür bırakmasını beklediğini açıklamıştı. Bu ortada Rusya, doğalgazı dost olmayan ülkelere ‘rubleyle satış’ periyodunu başlattı. Almanya ise Rusya’dan ithal edilen doğalgaz için ödemelerini Euro olarak yapacağını deklare etti. Rusya’nın dünyanın en değerli güç tedarikçilerinden biri olması niçiniyle savaşın en bariz yansımaları petrol meblağları üzerinde kendini gösterdi. Bir savaş da petrolde yaşanıyor desek yanılmış olmayız. ABD dolarındaki (Dolar Endeksi) zayıflama yerini tekrar küçük çaplı da olsa bir değerlenmeye bırakırken referans olarak görülen ABD 10 yıllık bono faiz oranında yükseliş hareketi yerini düşüşe bıraktı ve %2.50 düzeyinin altında süreç görmeye başladı. Rusya-Ukrayna görüşmelerindeki umutlu bekleyişle piyasalarda dengelenme ve toparlanma eğilimi sürüyor.
Fed’den daha sonra Avrupa
Bu ayki görüşmede faiz artışına başlayan ABD Merkez Bankası’ndan (Fed) daha sonra Avrupa Merkez Bankası (ECB) için de bu yıl faiz arttırım beklentileri kuvvetlendi. Fed öteki merkez bankaları için değerli bir referans. Birtakım istisnaları olsa da bir bakıma ‘ön teker nereye art teker oraya’ durumu güya. Almanya’nın yüzde 7.3 ile son 30 yılın en yüksek enflasyonuna ulaşması daha sonrası ECB için faiz artışı mümkünlüğünün daha da arttığı söylenebilir. Beklentiler bu yıl için iki faiz artırımı üzere. Avrupa Merkez Bankası (ECB) Üyesi ve Hollanda Merkez Bankası Lideri Klaas Knot, “Faiz artışı eylül, ekim yahut aralıkta olabilir derken 3. çeyrekten daha erken gevşek para siyasetinin küçülmesini beklemiyoruz”dedi. Avrupa Merkez Bankası Lideri Christine Lagarde yaptığı açıklamada, Rusya-Ukrayna savaşının uzun sürmesi halinde ekonomik maliyetin yüksek olacağını söylerken, savaşın itimat kaybına niye olduğunu, güç ve besin meblağlarını arttırdığını belirtti. Lagarde, “Avrupa sıkıntı bir periyoda giriyor, kısa vadede daha yüksek enflasyon ve daha yavaş ekonomik büyüme ile karşı karşıya kalacağız” dedi. Beklentiler bu biçimde olunca faiz arttırım fikri olağan bir gelişme olacaktır. Fed’in bu yılki yol haritası şayet bir değişim şayet olmazsa, daha fazlaca 50 baz puanlık adımlarla yüzde 2.5 faiz, mayıs toplantısından itibaren bilanço küçültme süreçlerine başlanması istikametinde olacak.
Para siyaseti netlik kazanınca cuma günü açıklanan ABD mart tarım dışı istihdamının piyasalara tesiri pek sonlu kaldı. ABD tarım dışı istihdamı beklentilerin biraz altında gerçekleşti ve 431 bin olarak belirtildi. Beklenti 490 bin, evvelki 678 bin idi. Bu aslında fazlaca da sürpriz değil. Perşembenin gelişi çarşambadan aşikâr olur hesabı, birkaç gün evvel açıklanan ABD haftalık işsizlik müracaatları 202 bin (önceki ay 187 bin), ADP özel bölüm istihdamı 455 bin (önceki ay 475 bin) olarak açıklanmış, istihdam bilgilerinde zayıflama emareleri kendini göstermişti. İstihdam, ekonomik görünümü en yeterli yansıtan datalardan biri. Son istihdam dataları bir zayıflama sinyali olarak da alınabilir. Hatırlanırsa, IMF başta olmak üzere pek hayli kurum tarafınca Türkiye dahil global iktisat için büyüme varsayımları aşağı istikametli revize edilmişti. Yüksek enflasyon, düşük büyüme bir stagflasyon (enflasyon ve sakinlik bir arada) getirir mi tartışmaları biraz da buradan çıkıyor. Rusya-Ukrayna olayı gündemde geriye düşerse merkez bankaları yerini doldurmaya hazır vaziyette bekliyor. Ama piyasalar bu istikametteki gelişmelere karşı değerli ölçüde gardını almış görünüyor. Asıl zorluk dış finansman gereksinimindeki ülkeler için olacak. Borçlanma ve kaynak maliyetleri yükselecek.
TCMB Yabancılar pay senetleri
TCMB’nin deklare ettiğı yurtdışı yerleşiklerin pay senetleri ve tahvil bono (DİBS) bilgilerine nazaran 25 Mart ile biten haftada; Yabancılar pay senetlerinde 17.4 milyon dolar alım, tahvil bonoda 104.8 milyon dolarlık satış gerçekleşti. Pay senetlerinde son haftalarda aralıksız yabancı satışları sürüyordu. Uzun sayılabilecek bir ortadan daha sonra birinci kere zayıf da olsa alım tarafında görülmeleri kayda bedel bir gelişme. Tahvil bonoda ise yüksek faize karşın satış süreci devam ediyor. Rusya-Ukrayna olayında Türkiye’nin stratejik açıdan jeopolitik pozisyonunun öne çıkması, AB ve ABD ile yakınlaşmanın yabancı yatırımcı nezdinde bir tesiri olacak mı konusu önümüzdeki devirde izlenmeye devam edilecek. AB ile üyelik görüşmelerinin tekrar başlaması ve ABD ile savunma alanındaki yaptırımların kaldırılması üzere konularda ilerleme kaydedilip edilmeyeceği piyasalar ve yabancı yatırımcılar açısından değerli.
bigpara.hurriyet.com.tr
İşte Hürriyet gazetesi muharriri Zeynel Balcı’nın bu haftaki yazısı…
Ana gündem Rusya-Ukrayna yüklü olmaya devam ediyor. İki ülke içindeki görüşmelerde sağlanan mutabakat umudu piyasalara olumlu yansıdı. Lakin Rusya ve ABD’nin görüşme neticelerina temkinli yaklaşmaları ve savaşın görüşmelerin akabinde da sürüyor olması bu taraftaki iyimserliği biraz zayıflattı. Bir daha sonraki görüşme için diplomasi sürüyor. Ateşkes ve barış mümkünlüğü artan risk iştahıyla borsalarda reaksiyon yükselişlerine yol açarken inançlı limanlara ilgiyi azalttı. Altının ons fiyatında yükseliş denemeleri zayıf kaldı. Petrol fiyatlarında ise düşüş derinlik kazanmış görülüyor. Bu gelişmede mutabakat beklentileri haricinde ABD’nin önümüzdeki 6 ay boyunca stratejik petrol rezervlerinden günde 1 milyon varili hür bırakma sonucu ve perşembe günkü OPEC+ toplantısından gelen üretim artışı sonucu tesirli oldu. OPEC+ petrol üretimini mayıs ayında beklendiği üzere günlük 432 bin varil arttırma konusunda anlaştı. Daha geniş vadede, omicron olaylarındaki artış ve global iktisatta büyüme beklentilerinin aşağı istikametli revize edilmesi var.
İngiltere de dahil oldu
İngiltere de stratejik petrol rezervlerinin hür bırakılmasında ABD’ye katılma sonucu ismi. ABD Lideri Joe Biden, müttefiklerin kendi stoklarından 50 milyon varil kadar özgür bırakmasını beklediğini açıklamıştı. Bu ortada Rusya, doğalgazı dost olmayan ülkelere ‘rubleyle satış’ periyodunu başlattı. Almanya ise Rusya’dan ithal edilen doğalgaz için ödemelerini Euro olarak yapacağını deklare etti. Rusya’nın dünyanın en değerli güç tedarikçilerinden biri olması niçiniyle savaşın en bariz yansımaları petrol meblağları üzerinde kendini gösterdi. Bir savaş da petrolde yaşanıyor desek yanılmış olmayız. ABD dolarındaki (Dolar Endeksi) zayıflama yerini tekrar küçük çaplı da olsa bir değerlenmeye bırakırken referans olarak görülen ABD 10 yıllık bono faiz oranında yükseliş hareketi yerini düşüşe bıraktı ve %2.50 düzeyinin altında süreç görmeye başladı. Rusya-Ukrayna görüşmelerindeki umutlu bekleyişle piyasalarda dengelenme ve toparlanma eğilimi sürüyor.
Fed’den daha sonra Avrupa
Bu ayki görüşmede faiz artışına başlayan ABD Merkez Bankası’ndan (Fed) daha sonra Avrupa Merkez Bankası (ECB) için de bu yıl faiz arttırım beklentileri kuvvetlendi. Fed öteki merkez bankaları için değerli bir referans. Birtakım istisnaları olsa da bir bakıma ‘ön teker nereye art teker oraya’ durumu güya. Almanya’nın yüzde 7.3 ile son 30 yılın en yüksek enflasyonuna ulaşması daha sonrası ECB için faiz artışı mümkünlüğünün daha da arttığı söylenebilir. Beklentiler bu yıl için iki faiz artırımı üzere. Avrupa Merkez Bankası (ECB) Üyesi ve Hollanda Merkez Bankası Lideri Klaas Knot, “Faiz artışı eylül, ekim yahut aralıkta olabilir derken 3. çeyrekten daha erken gevşek para siyasetinin küçülmesini beklemiyoruz”dedi. Avrupa Merkez Bankası Lideri Christine Lagarde yaptığı açıklamada, Rusya-Ukrayna savaşının uzun sürmesi halinde ekonomik maliyetin yüksek olacağını söylerken, savaşın itimat kaybına niye olduğunu, güç ve besin meblağlarını arttırdığını belirtti. Lagarde, “Avrupa sıkıntı bir periyoda giriyor, kısa vadede daha yüksek enflasyon ve daha yavaş ekonomik büyüme ile karşı karşıya kalacağız” dedi. Beklentiler bu biçimde olunca faiz arttırım fikri olağan bir gelişme olacaktır. Fed’in bu yılki yol haritası şayet bir değişim şayet olmazsa, daha fazlaca 50 baz puanlık adımlarla yüzde 2.5 faiz, mayıs toplantısından itibaren bilanço küçültme süreçlerine başlanması istikametinde olacak.
Para siyaseti netlik kazanınca cuma günü açıklanan ABD mart tarım dışı istihdamının piyasalara tesiri pek sonlu kaldı. ABD tarım dışı istihdamı beklentilerin biraz altında gerçekleşti ve 431 bin olarak belirtildi. Beklenti 490 bin, evvelki 678 bin idi. Bu aslında fazlaca da sürpriz değil. Perşembenin gelişi çarşambadan aşikâr olur hesabı, birkaç gün evvel açıklanan ABD haftalık işsizlik müracaatları 202 bin (önceki ay 187 bin), ADP özel bölüm istihdamı 455 bin (önceki ay 475 bin) olarak açıklanmış, istihdam bilgilerinde zayıflama emareleri kendini göstermişti. İstihdam, ekonomik görünümü en yeterli yansıtan datalardan biri. Son istihdam dataları bir zayıflama sinyali olarak da alınabilir. Hatırlanırsa, IMF başta olmak üzere pek hayli kurum tarafınca Türkiye dahil global iktisat için büyüme varsayımları aşağı istikametli revize edilmişti. Yüksek enflasyon, düşük büyüme bir stagflasyon (enflasyon ve sakinlik bir arada) getirir mi tartışmaları biraz da buradan çıkıyor. Rusya-Ukrayna olayı gündemde geriye düşerse merkez bankaları yerini doldurmaya hazır vaziyette bekliyor. Ama piyasalar bu istikametteki gelişmelere karşı değerli ölçüde gardını almış görünüyor. Asıl zorluk dış finansman gereksinimindeki ülkeler için olacak. Borçlanma ve kaynak maliyetleri yükselecek.
TCMB Yabancılar pay senetleri
TCMB’nin deklare ettiğı yurtdışı yerleşiklerin pay senetleri ve tahvil bono (DİBS) bilgilerine nazaran 25 Mart ile biten haftada; Yabancılar pay senetlerinde 17.4 milyon dolar alım, tahvil bonoda 104.8 milyon dolarlık satış gerçekleşti. Pay senetlerinde son haftalarda aralıksız yabancı satışları sürüyordu. Uzun sayılabilecek bir ortadan daha sonra birinci kere zayıf da olsa alım tarafında görülmeleri kayda bedel bir gelişme. Tahvil bonoda ise yüksek faize karşın satış süreci devam ediyor. Rusya-Ukrayna olayında Türkiye’nin stratejik açıdan jeopolitik pozisyonunun öne çıkması, AB ve ABD ile yakınlaşmanın yabancı yatırımcı nezdinde bir tesiri olacak mı konusu önümüzdeki devirde izlenmeye devam edilecek. AB ile üyelik görüşmelerinin tekrar başlaması ve ABD ile savunma alanındaki yaptırımların kaldırılması üzere konularda ilerleme kaydedilip edilmeyeceği piyasalar ve yabancı yatırımcılar açısından değerli.
bigpara.hurriyet.com.tr